Page 236 - Di Tích Lịch Sử

Chu là một tổ hợp với nhiều công trình, hiện vật kì thú hấp dẫn không hể giống
nơi nào, có khả năng thu hút rất nhiểu du khách thập phương vê' thăm nhà thờ và
chiêm ngưỡng những nét kiến trúc tiêu biểu, đồng thời tìm hiểu lịch sử vùng giáo
xứ Bùi Chu.
Nhà thờ Phú Nhai (Vương cung thánh đường Đức Mẹ Vô nhiễm Nguyên tội, Phú
Nhai) từng là nhà thờ lớn nhất Đông Dương với một lịch sử hình thành lâu đời. Cuối
thế kỉ XVIII, Phú Nhai bắt đầu có một họ đạo lẻ, các giáo xứ cho xây dựng một nhà
nguyện nhỏ ở trại xóm Nam thuộc giáp Nam. Từ năm 1773 - 1785, nhà nguyện này đã
bị triệt phá, các giáo sĩ và nhiều giáo dân bị bắt, bị kết tội, bị xử tử. Chính vì vậy, trước
cửa nhà thờ Phú Nhai hiện nay có một khu mộ tập hợp hài cốt của 83 giáo sĩ và giáo
dân chết trong thời kì này.
Nhà thờ được cha chính Emmanuel Riano Hoà xây dựng ngay sau khi vua Tự Đức
ban bố lệnh không truy tố, bắt tội những người theo đạo. Tại xã Phú Nhai, một ngôi
nhà thờ mới được xây dựng lấy tên là Nhà thờ Dần kính Đức Bà khỏi tội. Đây là ngôi
nhà thờ làm bằng gỗ lợp ngói quy mô tương đối nhỏ hẹp nên chưa đáp ứng được nhu
cẩu hành lễ của giáo dân. Chính vì vậy, linh mục chính xứ cho nối dài khu nhà thờ ra
thêm một số gian nữa. Năm 1873, Phú Nhai trở thành một họ đạo độc lập, có linh mục
về phụ trách. V ị linh mục mới đã cho khởi công xây dựng một ngôi thánh đường khác
ngay năm 1873, gồm chín gian lợp ngói, cột xà bằng gỗ theo kiểu phương đồng. Đây
là ngôi thánh đường mà toàn bộ hệ thống vì, kèo, cột, cửa đều làm bằng gỗ lim. Ngôi
nhà thờ được xây dựng theo một dãy dọc, cửa ra vào ở vể hai bên theo chiểu mái chảy,
một đầu dốc là bàn thờ thánh, đẩu kia là cửa ra vào chính. Năm 1916, người dân xây
dựng một ngôi nhà thờ mới theo phong cách châu Âu. Đến năm 1923, công trình hoàn
thành nhưng chỉ sáu năm sau, năm 1929 bão lớn làm đổ hai tháp chuông đằng trước
và vặn đổ toàn bộ khu nhà thờ. Đến năm 1933, nhà thờ mới do toàn thể nhân dân giáo
xứ Bùi Chu và giáo dân các giáo xứ trong cả nước đóng góp xây dựng đã hoàn thành
và được giữ nguyên cho đến ngày nay.
Từng được mệnh danh là nhà thờ lớn nhất Đông Dương, nhà thờ Phú Nhai chứa
đựng khá nhiều nét độc đáo về mặt kiến trúc theo phong cách gôtích. Công trình dài
80m, rộng 35m, chiểu cao tới nóc nhà thờ là 30m, riêng tháp cao tới 44m. Hai gác
chuông đằng trước đặt bốn quả chuông được đúc từ Pháp chuyển sang với trọng lượng
là: 2.000kg - 1.200kg - 600kg và lOOkg.
Pho tượng thánh đặt ở giữa sân trước nhà thờ, phía sau hàng đá. Tâm điểm của
ngôi nhà thờ được xây cao nhất. Từ đó các dãy nhà ngang, nhà hội quán, nhà xứ và các
công trình phụ khác được xây bám theo tâm điểm chính của công trình. Đằng trước
nhà thờ trổng cây cối ruộng vườn của nhà chung, cây lưu niên được trổng cả vể phía
cuối và phía sau nhà thờ.
Mặt chính diện ngôi nhà thờ được tạo thành ba tẩng. Tầng trên cùng là hai tháp
chuông ở hai bên xây nhô cao và mỗi tháp chuông lại có nhiều cột trụ tạo thành những
cây nến khổng lồ vươn lên trời xanh. Cả ba lớp cửa ở các tẩng đểu theo phong cách
gôtích, cửa nhọn đầu đã tạo nên một cảm giác kiến trúc được đẩy mãi lên cao.

Một tồ b ỉ tícVi lỊcVt sử - VẢM VioÁ Vĩệt N A m
c 239 >