Page 86 - Đề Hùng Và Tín Ngưỡng Thờ Cúng

ĐỀN tìÙNG VÀ TÍN NGtíSNG Ttìử CÚNG tiÙNG VỮŨNG

Bông như đuôi trâu

Bông như đuôi nghé
Bông nào bé bé
Củng bằng đuôi voi

Bông nào loi thoi
Cũng bằng đuôi ngựa
Hạt nào rụng rựa
Cũng bằng bình vôi

Ba con gà lôi
Củng không lôi nổi.
ở các làng Cổ, làng Trẹo (Hy Cương), làng Vi (Chu Hoá), trước
Cách mạng tháng Tám năm 1945 vẫn còn tục chạy “Tùng Rí: Đâm
vật giống và cướp lúa giống, cầu mong sự sinh sôi”. Ngày 25 tháng
5 âm lịch hàng năm, làng Hy Cương có lễ Hạ điển. Làng Thanh
Đình có tục rước “ông Khưu bà Khưu” tiến hành các nghi lễ phồn
thực như lấy bánh chưng tày đâm vào oa (tượng trưng cho hình
thức giao phối) rồi cướp lúa giống, cẩu mong sự sinh sôi. Trong lễ
hội Rước Chúa gái ở hai làng Hy Cương - Chu Hoá, trước kia có
tục lấy chày đâm vào nong, thể hiện tính giao nam nữ. Phía sau núi
Hùng, trên sườn núi Trọc bé còn có tục thờ đá ông, đá Bà (dân địa
phương còn gọi là hòn đá cối xay) tượng trưng chày - cối, những
biểu tượng của tín ngưỡng phồn thực được coi là vật thiêng của lễ
thức cư dân nông nghiệp trổng lúa nước, tượng trưng cho sự sinh
sôi, nảy nở.
Cư dân Việt Cổ vào thời đại Hùng Vương tại khu vực quanh
núi Nghĩa Lĩnh đã sớm thực hiện những nghi thức của tín ngưỡng
phổn thực và tổ chức lễ hội theo tín ngưỡng phồn thực. Đây chính
là những tiền đế điểu kiện để ký ức hồi cố và tái hiện các sự kiện
lịch sử truyền thống ở các giai đoạn vê' sau, căn cứ vào những di