Page 233 - Dạy Học Vật Lý
P. 233
Giêm Prexcôt Giun (1818-1889)
về “hiệu ứng Giun”, công trình đó cho ta thấy điện và nhiệt không tách rời nhau,
công trình đo đưomg lượng cơ học của nhiệt cũng cho ta thấy cơ và nhiệt không
tách rời nhau. Tômxơn đánh giá cao công trình của Giun chính là ý nghĩa đó.
Tiếng nói của những nhà khoa học có danh tiếng đã làm thay đổi cách
nhìn của hội Hoàng gia đối với Giun. Do đó, vị thế của Giun đối với hội Hoàng
gia nói riêng, đối với giới khoa học nói chung, đã thay đổi hoàn toàn. Năm 1850
hội Hoàng gia đã bầu Giun là thành viên của hội và hơn thế, Giun còn được coi là
một trong số những thành viên có uy tín của hội.
Giun và Tômxơn
Như ta vừa nói năm 1847 Giun được gặp Tômxơn nhân hội nghị khoa học
tại Ôcxphơt. Từ đó những hoạt động
khoa học đã đưa hai người càng ngày
càng gần nhau. Thời gian ấy một bộ
môn khoa học mới, bộ môn nhiệt động
lực học, đang được xây dựng. Từ năm
1852, hai nhà khoa học này bắt đầu
cộng tác với nhau chặt chẽ. Hàng chục
năm trời sau đó họ tiếp tục cộng tác
với nhau trong việc xây dựng bộ môn
nhiệt động lực học. Bộ môn này ra đời Huy chương Giun (do Viện Vật li Anh
dựa trên nguyên lí bảo toàn năng thành lập năm 2008)
lượng. Giun không phải là nhà khoa học đưa ra nguyên lí bảo toàn năng lượng,
nhưng là nhà khoa học đầu tiên chứng minh giá trị của nguyên lí đó. Vì vậy, trong
sô những nhà khoa học có công xây dựng bộ môn này, phải kể đến Giun và
Tômxơn.
233