Page 234 - Dạy Học Vật Lý

SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai

Trong sự cộng tác giữa hai người xây dựng bộ môn nhiệt động lực học,
Tômxơn đóng vai trò là người xây dựng lí thuyết, Giun đóng vai trò là người thiết

kế thí nghiệm chứng minh lí thuyết. Một vai trò khá khiêm tốn, nhưng không ai
thay được vị ữí của Giun. Bởi vì trong lĩnh vực thí nghiệm, Giun là nhà thí

nghiệm có biệt tài. Bất cứ dự định về một thí nghiệm nhằm chứng minh lí thuyết,

bao giờ ông cũng có nhận thức rõ ràng về ý nghĩa của thí nghiệm, cách thiết kế,
cách thực hiện và giải thích kết quả thí nghiệm. Trong thí nghiệm, ông không

giống nhiều nhà khoa học khác ở chỗ rất hiếm khi ông lỡ bước đi vào “con đường

của người mù”, tức rất hiếm khi ông quan sát thiếu chính xác. Trong đa số các
trường họp, những ghi chú của ông là đủ rõ ràng để có thể công bố mà không cần

sửa chữa. Điều đó nói lên tư duy của ông là cực kì sáng sủa.
Trong quá trình làm thí nghiệm xây dựng bộ môn nhiệt động lực học, hai

nhà khoa học đã thực hiện một thí nghiệm hết sức thú vị là thí nghiệm về chất khí
dãn nở không có sự can thiệp của công cơ học ngoài (dãn nở nhanh). Khi đó nhiệt

độ của chất khí giảm. Người ta cho rằng đây là thí nghiệm đáng nhớ nhất trong

các thí nghiệm cộng tác giữa hai người. Hiện tượng này về sau được gọi là hiệu
ứng Giun-Tômxơn. Hiệu ứng này trở thành nguyên tắc cơ bản trong công nghệ

làm lạnh như trong tủ lạnh, máy điều hòa
không khí, . . . .
• -
Đòi sống gia đình 712'M \
Cũng năm 1847, ngày 18 tháng 8,

Giêm cưới cô Amêlia Grimơ (Amelia &fULLÌ).Ìflí-

Grimes). ông bố của Amêlia là nhân viên
^ » Í ì Ìn4mi'
kiểm soát thuế quan tại cảng Livơpun
btụww !«ìwẶjạẠ.:
J m p n Tọũli
(Liverpool). Sau khi cưới, cặp vợ chồng

Tấm bia trên mộ Giêm Prexcôt Giun
tại nghĩa trang Bruclen, Xên

234