Page 227 - Dạy Học Vật Lý

Giêm Prexcôt Giun (1818-1889)

Còn những thí nghiệm mà anh làm, anh coi là những trò chơi tiêu khiển để thỏa

mãn ý thích của mình, chẳng nhằm một mục tiêu khoa học nào cả.
Thực ra, Giêm chỉ sống như thế trong khoảng thời gian rất ngắn. Chẳng

bao lâu sau, Giêm chú ý đến một thiết bị điện đang bán trên thị trường, đó là chiếc
động cơ điện. Giêm nhận ra rằng so với chiếc máy hơi nước hiện đang sừ dụng

trong xưởng thì chiếc động cơ điện có cùng tác dụng như chiếc máy hơi nước

nhưng chiếc động cơ điện gọn nhẹ hơn, dễ sử dụng hơn nhiều. Vì vậy, Giêm
quyết định thay thế chiếc máy hơi nước bằng chiếc động cơ điện. Việc làm đó

giúp cho sản xuất của xưởng tăng lên. Nhưng riêng với Giêm thì việc làm đó đã
đánh thức lòng ham mê khám phá mà Giêm đã học được ở thầy Đantơn từ trước.

Từ đó, Giêm nghĩ ngay đến việc cần lập một “phòng thí nghiệm” nho nhỏ

ngay trong nhà mình. Hàng ngày, trước và sau giờ làm việc ở xưởng bia Giêm đến
đó làm thí nghiệm. Lúc đầu, Giêm làm những thí nghiệm để giải quyết những vấn

đề của bản thân xưỏng bia. Sau đó, đề tài thí nghiệm được mở rộng dần, bao gồm
cả những vấn đề xảy ra trong thực tế.

Trong thời gian này,
Giêm vừa làm các công việc ở

xưởng bia, vừa làm các thí

nghiệm khoa học. Việc ở xưỏng
bia là việc chính, việc làm thí

nghiệm khoa học là việc phụ, là
việc “làm thêm”. Cái gọi là

phòng thí nghiệm thực ra chỉ là
một góc nhỏ của xưởng trong đó
Xưởng bia cùa gia đình Giun ở gần
chi có những thiết bị, dụng cụ Xtaphot (Stajfordf^\

thô sơ. Nhưng thật không ngờ là

227