Page 225 - Dạy Học Vật Lý

Giêm Prexcôt Giun (1818-1889)

Ơlaixơ có năm người con, Giêm là con thứ hai, trên Giêm là một anh trai, dưới
Giêm là hai em gái và một em trai.

Lúc nhỏ Giêm là chủ bé mảnh khảnh vì chú có bệnh ở cột sống. Mặc dù
sau này sức khỏe có được cải thiện nhưng cái cột sống đó vần ảnh hưởng đến

Giêm suốt đời. Vì vậy Giêm rất ham những hoạt động về thể thao để giữ gìn sức

khỏe.
Lúc nhỏ, Giêm học ở nhà đồng thời phụ việc trong xưởng bia. Mãi đến

năm 16 tuổi cha mới gửi Giêm và người anh trai cũng có tên là Bengiamin, trùng
tên với bố, đến Manchextơ theo học nhà hoá học nổi tiếng Giôn Đantơn (John

Dalton), khi đó là hội viên hội Triết học và Văn học Manchextơ.
Ông bố của Giêm không phải là người mà Đantơn có nhiều ấn tượng;

nhưng đối với Giêm, Đanton có những ấn tượng đặc biệt ngay từ những giờ học

đầu tiên. Hai anh em theo học vật lí, hóa học, toán học với thầy ĐantoTi được hai
năm thi không may thầy bị tai biến mạch máu não. Vì vậy hai anh em lại phải đổi

thầy, chuyển sang học thầy Giôn Đêvi (John Davies).
Lúc nhỏ, Giêm rất thích những trò chơi khoa học. Lớn lên, khi học các

thầy Đantơn và Đêvi, Giêm hết sức say mê tìm hiểu những hiện tượng điện. Đặc

biệt Giêm rất thích trò chơi thả diều lúc trời có sấm chớp, giống như nhà khoa học
Bengiamin Phranclin (Benjamin Pranklin) đã làm. Hai anh em cũng bày ra rất

nhiều thí nghiệm về điện và cũng đã gây ra rất nhiều phen hoảng hồn cho chính
hai anh em và cho cả những người giúp việc trong nhà.

Tuy thời gian học thầy Đantơn không dài, nhưng tính cách, tác phong của

thầy đã in đậm trong con người Giêm và qua đó Giêm nhận ra được cái gì là yếu
tố then chốt làm nên nhà khoa học Đantơn. Sau này Giêm thường nói rằng chính

tấm gương của thầy đã giáo dục Giêm lòng ham mê không ngừng mở rộng hiểu

225