Page 224 - Dạy Học Vật Lý

SPBook - vươn tầm tri thức, chắp cánh tương lai

VIII.6- Giêm Prexcôt Giun (1818-1889)
Lòi dẫn

Trong chương trình Vật lí cấp trung học cơ sở có ba bài nhắc đến nhà khoa
học người Anh có tên là Giun. Bài 13 Vật lí 8, nói về một đại lưọng vật lí gọi là

công cơ học. Đơn vị đo đại lượng đó (công) được đặt tên là giun (jun), kí hiệu là

J. Đó là sự vinh danh nhà khoa học người Anh Giun. Tên ông viết theo tiếng Anh
là Joule, vì vậy đơn vị đo công được kí hiệu là J. Đến bài 21, Vật lí 8, ta gặp một

khái niệm vật lí có tên là nhiệt năng. Trong mục Có thế em chưa biết của bài đó
có nói Giun là một trong những nhà khoa học đưa ra quan điểm đúng đắn về bản

chất của khái niệm này. Cuối cùng, bài 16 Vật lí 9 nói đến một công trình khoa
học của ông về điện được phát biểu dưới dạng một định luật mang tên ông, định

luật Giun.

Giun, thòi niên thiếu
Gièm Prexcôt Giun (James Prescott Joule) sinh ngày 24 tháng 12 năm

1818 tại thành phố Xanphooc (Salíord), tỉnh Lencatsai (Lancashire) nước Anh,

gần Manchextơ (Manchester). Đốn ngày 9 tháng 2 năm 1819, Giêm được làm lễ
rửa tội tại nhà thờ phố Grôxvenơ (Grosvenor).

Ông Bengiamin Giun (Benjamin ioule), cha " %
của Giêm, được thừa kế xưởng bia khá lớn của ông

nội Giêm. Đó là một xưởng bia đã nổi tiếng từ
nhiều đời. Giêm sinh ra trong căn nhà sát xưởng

bia đó trên con phố có tên là Bâyli Mới (New

Bailey). Mẹ của Gièm là bà Ơlaixơ Prexcôt (Alice
Prescott). Từ đó ta hiểu vì sao tên họ của Gièm là
James Prescott Joule
một tên kép, Prexcôt Giun, ông bà Bengiamin -

224