Page 205 - Dạy Học Vật Lý
P. 205
Êvangiêlixta Torixenli (1608-1647)
VIII.3- Êvangiêlixta Torixenli (1608-1647)
Lòi dẫn
Bài 9, Vật lí 8 nói về áp suất khí quyển. Trong bài đó có giới thiệu một thí
nghiệm được gọi là thí nghiệm Toríxenh do nhá vật lí đồng thời là nhà toán học
Torixenli, người Italia, thực hiện.
Con người và sự nghiệp
Êvangiêlixta Torixenli (Evangelista Toưicelli) sinh ngày 15 tháng 10
năm 1608 tại thành phố Phaenda (Faenza), Italia.
Ẻvangiêlixta Torixenli được chú (là một tu sĩ)
nuôi cho ăn học từ lúc còn nhỏ, khi ấy
Êvangiêlixta theo học trong một trường thiên
chúa giáo ở thành phố quê hưong, thành phố
Phaenda. Ngay trong nhà trường này, cậu học
trò nhỏ đó đã bộc lộ những năng khiếu đặc biệt
về khoa học tự nhiên. Vì vậy, năm 18 tuổi, chú
anh quyết định gửi anh đến học ở Rôm (Rome)
Evangelista Torricelli
để anh có điều kiện phát huy hết tài năng của
mình.
ở Rôm, Êvangiêlixta Torixenli là học trò (và về sau này là bạn) của
Caxtenli (Castelli), chú ý rằng Caxtenli là đồ đệ và cũng là bạn thân của nhà bác
học nổi tiếng Galilê (Galilée). Thời gian ở Rôm khoảng chừng trên chục năm,
Êvangiêlixta Torixenli học xong chưoug trình toán và tự đọc nhiều bài viết của
Galilê về vật lí học và cơ học.
Đặc biệt, tác phẩm Đối thoại giữa hai hệ thong thế giới của Galilê, đã gây
ấn tượng rất sâu sắc đối với Torixenli. Những bài viết của Galilê, nhất là
205