Page 144 - Danh Nhân Đất Việt
P. 144
7. Mở trường dạy học
Khoảng những năm 1739, là cuối đòi chúa
Trịnh Giang cầm quyền, chúa hoang dâm, không
lo việc triều chính, để hoạn thần chuyên quyền,
giết đại thần, bóc lột dân nghèo, khắp nơi giặc giã
nổi lên. Những nơi mà Đoàn Thị Điểm ở đều bị
tàn phá. Bà vôh giỏi nhâm độn, bèn gieo quẻ bói,
thấy rằng làng Vô Ngại sắp thành chiến địa, liền
đưa mẹ và gia đình anh sang sông Nhị, ở nhà một
người học trò tại xã Chương Dương.
Lúc này, Đoàn Thị Điểm khoảng ba mươi lăm
tuổi, bà làm nghề thuốc cũng đủ nuôi sốhg gia
đình, song bà vẫn thường bảo;
- Con gái đời xưa, không hiếm những kẻ có tài
học nhưng chưa từng thấy có người nào dạy học
trò đỗ đạt.
Đoàn Thị Điểm muốn vượt người xưa, mới mở
trường dạy học. Học trò theo học rất đông. Sau
này, có học trò của bà, tên là Đào Duy Doãn, sinh
năm 1729, quê ở xã Chương Dương, đậu tiến sĩ
năm 1763.
Có lần bà đang dạy học ở Chương Dương,
đang giảng tới đoạn: "Đằng là nước nhỏ lại lọt vào
hai nưóc lốn là Tề và sở, nẽn việc bang giao gặp
1 /ĩệ t 145