Page 144 - Danh Nhân Đất Việt
P. 144

7.  Mở trường dạy học
         Khoảng  những  năm   1739,  là  cuối  đòi  chúa

    Trịnh  Giang  cầm  quyền,  chúa  hoang  dâm,  không
    lo  việc  triều  chính,  để  hoạn  thần  chuyên  quyền,

    giết đại thần, bóc lột dân nghèo,  khắp nơi giặc giã
    nổi  lên.  Những  nơi  mà  Đoàn  Thị  Điểm  ở  đều  bị
    tàn  phá.  Bà  vôh  giỏi nhâm   độn,  bèn  gieo  quẻ  bói,

    thấy rằng  làng Vô  Ngại  sắp  thành chiến  địa,  liền
    đưa  mẹ và  gia đình anh sang sông Nhị, ở nhà  một

    người học trò tại xã Chương Dương.
         Lúc này,  Đoàn Thị Điểm  khoảng ba  mươi lăm

    tuổi,  bà  làm  nghề  thuốc  cũng  đủ  nuôi  sốhg  gia
    đình, song bà vẫn thường bảo;

         - Con gái đời xưa, không hiếm những kẻ có tài
    học  nhưng  chưa  từng  thấy  có  người  nào  dạy  học
    trò đỗ đạt.

         Đoàn Thị Điểm  muốn vượt người xưa,  mới  mở
    trường  dạy  học.  Học  trò  theo  học  rất  đông.  Sau

    này,  có học trò của bà,  tên là Đào  Duy Doãn,  sinh
    năm  1729,  quê  ở  xã  Chương  Dương,  đậu  tiến  sĩ
    năm  1763.

         Có  lần  bà  đang  dạy  học  ở  Chương  Dương,
    đang giảng tới đoạn:  "Đằng là nước nhỏ lại lọt vào
    hai  nưóc  lốn  là  Tề và  sở,  nẽn  việc  bang  giao  gặp


                      1 /ĩệ t                             145
   139   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149