Page 130 - Danh Nhân Đất Việt
P. 130
thi Hội mấy khoa liền không đỗ. Bèn ở lại chốn
kinh kỳ dạy học để dùi mài kinh sử. Một đêm,
nằm mơ thấy thần nhân hiện lên bảo phải đổi họ
mới đỗ đại khoa được, ông bèn đổi thành họ Đoàn
(có lẽ lấy theo họ của thầy học là Đoàn Tuấn Hòa,
người chôn Kinh Bắc, gần năm mươi tuổi mới đỗ
Tiến sĩ).
Năm 1944, Trúc Khê Ngô Văn Triện tới thăm
nhà thờ họ Đoàn và ghi được đôi câu đôl sau:
Vũ liệt văn khôi quang th ế phả
Lê tiền Đoàn hậu ký thần ngôn.
Tạm dịch:
Võ giỏi, văn tài rạng phả họ
Lê xưa, Đoàn mới nhớ lời thần.
Đoàn Thị Điểm còn có người anh tên là Đoàn
Doãn Luân, sinh năm 1703, hai anh em từ bé
được nuôi dạy ở gia đình bên ngoại. Tuy là con
gái, sinh ra trong chế độ phong kiến trọng nam
khinh nữ, nhưng Đoàn Thị Điểm được gia đình
rất chiều chuộng, thương yêu, nên được học chữ
từ bé. Ngoài ra, bà ngoại và mẹ cũng dạy vá may,
thêu thùa, nấu nướng, bày cỗ tết đêm trăng rằm,
tạc những quả hồng ngâm thành hình các cô tiên
xinh đẹp múa nón trong đêm hội Long Trì, những
nhÂn lữ ắ t 1 /ỉặ t 131