Page 93 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam

94 Tủ sách 'Việt Nam - đất nuúc, can ngưỉú'

câu thơ tinh túy của nhà thơ đời Trần.
Lại cũng có thể ngờ rằng mấy câu:
Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô
Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã
Trong Binh Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi là bắt mạch xa
gần từ trong hình tượng thơ của bài Phò giá trở về kinh. Mấy
chi tiết lẫn lộn về lịch sử ở đây - Toa Đô không phải bị bắt ở
Hàm Tử mà bị giết chết ở trận Tây Kết lần thứ hai; trái lại ô
Mã Nhi không phải bị giết mà bị bắt sống ở Bạch Đằng chẳng
làm người đọc bận lòng cho lắm, nhưng cái hình ảnh bắt giặc
ờ cửa Hàm Tử thì cứ y như thoát thai từ nguồn cảm hứng tươi
rói của câu thơ: Hàm Tử bắt quăn thù.

Còn như mấy câu lục bát của tác giả Đại Nam quốc sử
diễn ca:
Chương Dương một trận phong đào,
Kìa ai cướp giáo ra vào có công.
Hàm Quan một trận ruổi rong,
Kìa ai bắt giặc uy phong còn truyền.
Thì không nghi ngờ gì nữa, đó là dư âm trực tiếp của hai câu
thơ đầu trong bài Tụng giá... nổi tiếng của Trần Quang Khải.

N g u y ề n H u ệ C h i