Page 82 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam

Các đại công thần trang lịch sử Việt Nam 83

dung dị, tự nhiên, hiếm người có được:
Nhất đám tiếu khoảnh ta phân quệ,
Cộng xướng thù gian, tích đối sàng.
(Vừa nói cười đó mà thoắt đã ngậm ngùi dứt áo.

Tiếc những lúc hai giường đối diện, xướng họa cùng nhau)
(Tống Bắc sứ Sái Trang Khanh - tức Sài Thung)
Và Trần Quang Khải có ngắm nhìn đồng quê trong tư cách
một vị chủ nhân trang trại thì vẫn là cái nhìn đột xuất, tình tứ
khác thường:
Dã thự tăn khai, cảnh vật tăn,
Phưcmg phi đào lý, tứ thời xuân.
Nhất thanh ngư địch, thanh lâu nguyệt,
Kỷ phiến nông thoa, bích lũng vân.
(Trang trại mới mờ, cảnh vật thật mới mẻ,
Đào mận tốt tưoi, xuân suốt cả bốn mùa.
Một tiếng sáo trẻ chăn trâu, xanh thêm mặt trăng trên lầu,
Vài tấm áo toi nông phu, biếc hẳn đám mây dưới lũng).

(Đề dã thự)
Sau nữa, ấn tượng tưoi tắn của chúng ta đối với Trần Quang
Khải - thi nhân còn ở chỗ, ta biết tác giả những vần thơ khoáng
đạt này là một vị Thái sư Thượng tướng, cùng vói Trần Quốc
Tuấn là hai nhân vật đứng đầu hàng văn và hàng võ, đã từng góp
nhiều công lao hiển hách vào công cuộc dụng nước và giữ nước
đòi Trần. Là con trai thứ ba vua Trần Thái Tông, em ruột Trần
Thánh Tông, sinh năm 1241 và mất năm 1294, với tước Chiêu
Minh vương, Trần Quang Khải đã thực sự đóng một vai trò chủ
chốt trong triều chính nhà Trần suốt nhiều năm tháng, kể từ
khoảng mươi năm sau cuộc kháng chiến chống Nguyên lần thứ
nhất (1258). Ròng rã gần hai thập niên tạm gọi là hòa bình mà kỳ
thực là chuẩn bị lực lượng rất khẩn trương ấy, với cương vị một