Page 79 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 79
80 Tii sách 'Việt Nam - đất nước, con nguU'
sư phương Bắc. ông ngồi xuống pha trà, cùng uống với hắn.
Người hầu của Xuân cầm cái tên đứng sau Quốc Tuấn, chọc vào
đầu đến cháy máu, nhưng sác mật Quốc Tuấn vẫn không hề
thay đổi. Khi trở về, Xuân ra cửa tiễn ông... ”
Lòi tâm huyết trước khi mất
Tháng Sáu (âm lịch) năm Canh Tý (1300), Trần Hưng Đạo
ốm. Vua Trần Anh Tông ngự tới nhà thăm, hỏi rằng: “Nếu có điều
chẳng may, má giặc phưong Bắc lại sang xâm lược thi kế sách như
thế náo?”. Ông trả lời; “Ngày xưa Triệu Vũ Đế (tức Triệu Đà) dựng
nước, vua nhá Hán cho quân đánh, nhân dân làm kế thanh dã
(vườn không nhà trổng), đại quân ra Khâm Châu, Liêm Châu đánh
vào Trường Sa, Hồ Nam, còn đoản binh thi đánh úp phía sau. Đó
là một thời. Đòi nhà Đinh, nhà Tiền Lê dùng người tài giỏi, đất
phưongNam mói mạnh mà phương Bắc thi mệt mỏi suy yếu, trên
dưới một dạ, lòng dân không lìa, xây thành Bình Lỗ mà phá được
quân Tống. Đó lại là một thời. Vua nhà Lý mỏ nền, nhà Tống xâm
phạm địa giới, dùng Lý Thường Kiệt đánh Khâm, Liêm, đến tận
Mai Lĩnh là vì có thế. Vừa rồi Toa Đô, ổ Mã Nhi bốn mặt bao vây.
Vì vua tôi đồng tâm, anh em hòa mục, cd nước góp sức, giặc phải
bị bắt. Đó lá trời xui nên vậy. Đại khái, nó cậy trường ừận, ta dựa
vào đoản binh. Dùng đoản binh chế trường ừận là sự thường của
binh pháp. Nếu chỉ thấy quăn nó kéo đến như lửa, như gió thì thế
dễ chế ngự. Nếu nó tiến chậm như các tằm ăn, không câu thắng
chóng, thì phải chọn dùng tướng giỏi, xem xét quyền biến, như
đánh cờ vậy, tùy thời tạo thế, có được đội quân một lòng như cha
con thì mói dùng được. Vả lại, khoan thư sức dân để làm kế sâu rễ
bền gốc, đó là thượng sách giữ nước vậy” (tr. 76-77).
T h eo Bách khoa toán thư mở Wikipedia