Page 62 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 62
Các đại công thẩn trong lịch sử Việt Nam 63
TRẦN THÚ Đ ộ -
NGƯỜI KHỚI DỰNG TRlỀư TRẦN
Thái sư Trần Thủ Độ
Trần Thủ Độ là nhân vật trụ cột của triều Trần, ông là công
thần sáng lập triều Trần và là người thực tế nắm quyền lãnh đạo
đất nước những năm đầu triều Trần, khoảng gần 40 năm (1226-
1264). Sử chép: “Thái Tôn lấy được thiên hạ đều là mưu sức của
Thủ Độ cả, cho nên nhà nước phải nhờ cậy, quyền hon cả vua”*'*.
Trần Thủ Độ cũng là nhân vật bị các sử thần thời phong
kiến chê trách nhiều. Dưới ngòi bút của họ, Trần Thủ Độ hiện
ra như một quyền thần vô học, có tài mà không có đức, có
công vói nhà Trần, lại có tội vói nhà Lý. Nhung khi chép về
việc “Trần Thủ Độ giết hết tôn thất nhà Lý” trong Đại Việt sử
ký toán thư, Ngô Sĩ Liên cũng chú trong ngoặc đon là “việc này
chưa chắc đã có thực”.
Nhân dân lại đánh giá ông vói cách nhìn khác quan điểm
Nho giáo. Trong đền thờ ông trên đồi Lim (Tiên Son, Hà Bắc)
có hai câu đối treo ở trưóc bàn thờ như sau:
Công đáo vu kim, bất đán Trần gia nhị bách tải.
Luận định thiên cổ, kỳ tại Nam thiên đệ nhất lưu.
(Công đức của ông để mãi đến ngày nay, không chỉ bó
hẹp trong hai trăm năm đời nhà Trần.
Sau nghìn đời, công luận đã định, ông đáng liệt vào bậc
thứ nhất dưói tròi Nam)*^’.
Các đoạn trích dẫn không ghi dấu đều lấy ờ sách Đại Việt sử ký toàn thư,
Nhà xuất bản Khoa học xă hội, 1967, Tập I-II
® Theo tái liệu của cụ Hoa Bằng lưu tại Viện Sử học.
