Page 59 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 59
60 Tú sách 'Việt Nam - đất nuúc, con nguài'
mâm vàng tới đút lót cho vợ của Tô Hiến Thành là Lữ thị để
nhờ bà này thuyết phục chồng không theo di chiếu.
Thế nhưng, Tô Hiến Thành đã nhất mực trung trinh và
hào sảng tuyên bố với thân quyến: “Ta là đại thần, nhận mệnh
lệnh để lại của tiên đế, phò giúp ấu chúa, nếu nay nhận của
lót mà làm việc phế lập thì còn mặt mũi nào trông thấy tiên đế
ở dưới suối vàng?”.
Ông cũng khẳng khái nói với Chiêu Linh Thái hậu: “Làm
điều bất nghĩa mà được giàu sang, có lẽ nào hạng trung thần
nghĩa sĩ lại vui lòng mà làm được, huống chi lời tiên đế hãy
còn vàng vẳng bên tai!”...
Chính nhờ thái độ nhất quán và trung nghĩa như vậy của
Tể tướng Tô Hiến Thành mà việc lên ngôi của Thái tử Long
Cán mới thông đồng bén giọt và triều Lý mới có vị vua thứ bảy
là Lý Cao Tông... Chiêu Linh Thái hậu và con bà là Long Xưởng
rốt cuộc cũng phải chấp nhận mọi sự đã rồi và dần dà từ bỏ
mưu đồ quậy phá...
Tuy nhiên, cũng phải nói rằng, trong trường họp này, Tô
Hiến Thành đã không được giời ưu ái vì những hành động tốt đẹp
cùa ông đã không mang lại cho nước Việt ta một minh quân. Lớn
lên, khi nắm thực quyền trong tay, Lý Cao Tông đã “choi bời vô
độ, chính sự hình pháp không rõ ràng, giặc cưóp nổi lên như ong,
đói kém liền năm” (ĐVSKTT) khiến cơ nghiệp nhà Lý từ đó bắt
đầu suy vi. Tuy nhiên, đây lại là một câu chuyện khác và cũng
khó có thể đổ hết lỗi cho Tô Hiến Thành được...
Tấm lòng son của Tô Hiến Thành cho tới phút lâm chung
vẫn không thay đổi. Và những gì ông đã làm cho nhà Lý ngay
cả khi đã gần đất xa trời rồi sẽ được muôn đời ca tụng. Năm
1179, Tô Hiến Thành bị ốm ngày một nặng. Lúc này nhà vua
mới lên ó tuổi nên nhất nhất nghe theo lời mẹ mình là Thái
hậu họ Đỗ. ĐVSKTT kể:
