Page 176 - Các Đại Công Thần Trong Lich Sử Việt Nam
P. 176
. Các đại công thần trong lịch sứ Việt Nam 177
Riêng tại Trấn Biên dinh, nhóm kiều dân thôn Bình
Hoành, phía Tây Nam Châu Đại Phô' (Cù Lao Phố), để ghi lại,
nhớ m cụ đã khai thôn, lập ấp, cũng có lập đền thờ “Lễ Công
Tráng Hoàn Hầu” trên bờ sông Phước Long giang (sông Đồng
Nai), noi địa điểm tổng hành dinh cũ. Mặt tiền đền ngó xuống
sông, lấy gành đá làm thuỷ thành. Đêm sáng, dân hạ bạc
quanh vùng thường nghe thấy có cặp cá Dược, gáy to lớn, lội
đến trước đền vùng vẫy, khi lặn, lúc nổi, nhảy qua thác đá,
vượt con sóng to và cho là cá hầu trực, lạy múa.
Năm 1788, khi Tây Son chiếm đóng Biên Hùng, đền bị bỏ
hưong tàn, khói lạnh. Năm Nguyễn Trung hưng, vua Gia Long
chu cấp cho 10 từ phu để trông nom. Thường năm đến tiết
xuân lại được chuẩn cấp công quỹ để làm lễ tế. Năm Tự Đức
thứ tư (1851), Biên Hòa tỉnh thần là Bố chánh Ngô Văn Địch
tư sớ tâu trình, đền dựng lâu nên mục nát, đất lại bị ngọn nước
xoi lở. Triều đình lại chu cấp tiền bạc để cất lại phía sau, từ
nền cũ lui vào trong 10 trượng. Hiện đền thờ Lễ Công Tráng
Hoàn Hầu Nguyễn Hữu Kính (Cảnh) hãy còn, nhưng được tái
thiết theo lối kiến trúc mới, dân địa phưong gọi là đình Bình
Kính thuộc xã Hiệp Hòa (Cù Lao Phố). Ấp Bình Kính này được
thành danh, có phải chăng các bậc kỳ hào trưởng lão ghép
Bình (chữ đầu của thôn Bình Hoành) và chữ Kính (chính danh
của cụ) để tôn xưng? Đi trên cầu gành (4 mống), từ Sài Gòn về,
bên phải, có thể trông thấy rõ Đình. Tại đình còn lưu giữ một
bộ áo mão và hia cũ, đựng trong một tủ kính nhỏ để thờ. Đặc
biệt ở trước sân đình, có hai cây cổ thụ giao tàng, hai cành to
của hai cây dính liền nhau. Mỗi năm, đến ngày 16 tháng 5 âm
lịch là lễ giỗ cụ, đồng bào trong ấp làm lễ tế thần linh Cụ để
cầu an cho bá tánh. Cũng tại thôn Bình Hoành ngày xưa là chỗ
đặt quan tài Cụ lúc đình cữu và mai táng, nhóm kiều dân có
đắp một ngôi mộ. Mộ ấy nay được trùng tu, vẫn còn tồn tại ở