Page 63 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn

Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt ...
(Trích “Vội vàng"- Xuân Diệu năm 1938)
- Chúng ta cần đi sâu những vần thơ giàu sức biểu cảm, giàu châ^t suy tưởng
để tìm thấy “Sự cảm nhận về thời gian” của Xuân Diệu là nỗi băn khoăn lo lắng
của nhà thơ trước cuộc đời.

II. PHẦN TRỌNG TÂM
S ự cảm nhận về thời gian của Xuân Diệu qua đoạn thơ trên.
1. Phân tích 2 cầu đầu:
“Xuân đang tới nghĩa là Xuân dương qua.
Xuân còn non nghĩa là Xuân sẽ già”.
(Trích “ Vội vàng')
- Với nhịp thơ 3/5 trầm bỗng cất lên, ta cảm nhận, mùa xuân như đang nhịp
bước, nhún nhảy theo vận hành của thời gian. Hàng loạt từ ngữ “đang tới",
“đương qua” “Còn non” “sẽ già” vừa tương ứng vừa đôì lập gợi người đọc thấy
được mùa xuân và thời gian đang vận động không ngừng. Bước đi của mùa xuân
và dòng chảy của thời gian là liên tục vô tận. Nhưng cái nhìn, cảm nhận của
Xuân Diệu trong hiện tại là “đang tới” nhưng đã nhuốm màu ly biệt là “dương
qua” trong dáng xuân “còn non” của hôm nay đã báo hiệu một tương lai “sẽ già”.
Cách thế hiện trong thi pháp của Xuân Diệu về việc sử dụng từ ngữ rất mới,
chứng tỏ sự cảm nhận về thời gian thì vô tận còn mùa xuân của thi sĩ thì hữu
hạn trước cái vô cùng của vũ trụ. Một cảm nhận thật tinh tế, giàu sức biểu cảm,
một nét mới rất mới trong thơ Xuân Diệu để thấy được nỗi băn khoăn, lo lắng
của nhà thơ trước cuộc đời.
Liên hệ: Người đọc từng bắt gặp trong thơ Xuân Diệu về dự cảm ấy. Với tiếng
gọi; “Tình yêu đến, tình yêu đi, ai biết. Trong gặp gỡ đã có mầm li biệt” hay “Mau
với Chứ! Vội vàng lên với Chứ! Em ơi em! Tình non sắp già rồi”. (“Giục giã” -
Xuân Diệu) và nữ sĩ Xuân Quỳnh cũng có một dự cảm như thế: “Em đâu dám nghĩ
tình yểu là vĩnh viền. Hôm nay yêu mai có thể xa rồi”. (Xuân Quỳnh)
2. Phân tích 7 câu tiếp:
“Mà Xuân hết nghĩa là tôi cũng mất

Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời”.
(Trích “Vội vàng' - Xuân Diệu)
Đoạn thơ như nói lên “bi kịch của con người, đời người”. Với tiếng thì thầm
“mà xuân hết”. Chứng tỏ tuổi trẻ, tuổi thanh xuân đã đi qua, tàn phai theo năm
tháng nghĩa là tôi sẽ không còn “tôi cũng mất”, tôi sẽ đi vào lăng quên với năm
tháng, mất hết ý vị của cuộc đời. Mà nói đến tuổi trẻ, cái tuổi thanh xuân tràn

62