Page 27 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn
P. 27
3. Sô" phận bi thảm lúc Chí gặp Thị Nở: Một bước ngoặt trong cuộc đời
của Chí, chính là lúc hắn gặp Thị Nở. Với tình yêu thương mộc mạc, chân thành
của Thị, cũng là lúc đánh thức “cái phần người của Chí” từ lâu nằm sâu trong
tiềm thức đã thật sự trở về, bừng dậy trong con người của hắn. Hắn khao khát
được sông, được sống lương thiện, hòa nhập với mọi người, cộng đồng, hắn hi
vọng Thị Nở là chiếc cầu nôi đưa hắn về với cộng đồng, với mọi người và Chí
khao khát một cuộc sông, một mái ấm gia đình bằng lời nói chân tình của hắn
với Thị Nở lúc ấy. Hắn nói: “hay là mình dọn sang đây ở với tớ một nhà cho
vui”. Lời nói của Chí, tưởng chừng như bình thường nhưng đó là khát vọng
chính đáng của hắn để hướng về một mái gia đình, cuô'i cùng khát vọng chính
đáng ấy đã bị dập tắt, hủy duyệt vì bà cô Thị Nở không cho đứa cháu gái của
mình, lấy một thằng như Chí Phèo vì nó là tên lưu manh, chuyên rạch mặt, ăn
vạ. Trước nỗi tuyệt vọng, hụt hẫng của Chí, hắn đã dùng rượu và càng uông, hắn
càng tĩnh, tĩnh trong say, say trong tĩnh để được tìm về con người thật của hắn
và được sông lại với bao hình ảnh đẹp của những ngày hắn sống với Thị Nở.
Cuô'i cùng Chí đã nhận ra, kẻ thủ phạm đã làm hại cuộc đời mình chính là Bá
Kiến. Lúc Chí đôi diện với Bá Kiến cũng chính là lúc, con quỷ dữ của làng Vũ
Đại, tên lưu manh chuyên rạch mặt, ăn vạ, không còn hiện hình trong con người
của hắn nữa mà Chí đã đứng lên với tư cách một con người, cùng tiếng nói
khẳng định, dõng dạc, dứt khoát của hắn: “Tao không đến đây xin năm hào, tao
bảo tao không đòi tiền, tao muốn làm người lương thiện, không được! Ai cho tao
lương thiện!”. Những lời nói khẳng định, dứt khoát, dõng dạc của Chí Phèo trước
Bá Kiến là tiếng nói của ý thức, của lương tâm nơi con người của Chí đã thật sự
trở về. Đó là tiếng nói của một kẻ biết ăn năn, sám hôl đế được trở về, trở về
con người ngày xưa và cuôi cùng Chí Phèo phóng dao giết Bá Kiến, kẻ gieo gió
phải gặt bão, tên thủ phạm phải đền tội. Đó là quy luật của cuộc sông cũng phù
hợp với “luật nhân quả của Phật giáo”. Lúc ấy, Chí Phèo nhìn lại mình và trong
suy nghĩ của hắn chợt đến, hắn không thế tiếp tục sông như thế này được nữa,
khi cái ác không còn hiện hình trong con người hắn, hắn muốn làm người lương
thiện, nhưng hắn bị từ chô'i, người đời vẫn còn định kiến đôi với hắn, coi thường
và khinh bỉ hắn, hắn không được sông lương thiện như ý hắn muôn, thì hắn
sông đế làm gì? Và chỉ có cái chết mới là cách giải quyết tôt nhất, lôi thoát tôt
nhất đế Chí Phèo tìm lại con người nông dân ngày trước dù đó là cái chết bi
thảm, tiêu cực nhưng là cách giải quyết phù hợp với hoàn cảnh, sô' phận của Chí
lúc ấy vì thực trạng xã hội nông thôn dưới chê độ thực dân phong kiến vẫn còn
đó, áp bức, bất công, khủng bô, bóc lột người dân nghèo vẫn còn đó, chê độ nhà
tù dã man vẫn còn đó, thì làm sao Chí Phèo có đất sống, chỉ có cái chết mới là
lối thoát, sự giải thoát cho Chí Phèo. “Thương thay cũng một kiếp người”, người
nông dân nghèo trước Cách mạng tháng Tám.
26