Page 262 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn
P. 262
trở nên thô lỗ cộc cằn, lại ham vợ anh hàng thịt, lúc đứng cạnh vợ anh hàng thịt
“tay chăn run rẩy, hơi thở nóng rực”. Như vậy từ hành động đến cách sốhg của
Hồn Trương Ba hoàn toàn biến chất, tha hóa đó là nỗi đau của Hồn Trương Ba và
Hồn Trương Ba hiểu rằng, “cái tôi” của mình ngày trước, của người làm vườn là
tượng trưng cho cái đẹp nhưng hôm nay, con người ấy lại hòa nhập vào xác anh
hàng thịt mà anh hàng thịt tượng biểu hiện sự thô lỗ, cộc cằn, huíig bạo, ham dục
vọng thì làm sao con người không tha hóa, biến chất. Chính Hồn Trương Ba thốt
lên rằng: “Không thể bên trong một đằng, bển ngoài một nẻo được. Tôi muốn được
là tôi toàn vẹn”. Lời nói của Hồn Trương Ba biểu hiện nỗi đau đớn day dứt, dày vò
khi con người của mình ngày trước hoàn toàn bị đánh mất, rồi Hồn Trương Ba
quyết liệt bày tỏ với một thái độ dứt khoát. Trương Ba nói: “Không! Không! Tôi
không muốn sống như thế này mãi! Tôi chán cái chỗ ở không phải’của tôi này lắm
rồi, chán lấm rồi!. Cái thân thể kềnh càng thô lỗ này ta bắt đầu sợ mi, ta chỉ
muốn rời xa mi ngay tức khắc”. Bằng lời nói chân tình của Hồn Trương Ba thốt ra
là biểu hiện nỗi chán chường, ghê tởm trước thân xác của anh hàng thịt, lại gắn
kết vào cái hồn của mình thì còn đâu là hình ảnh của Trương Ba ngày trước, một
người làm vườn yêu thiên nhiên, yêu mọi người rồi Trương Ba lại thốt lên “Nếu
cái hồn của ta có hình thù riêng”, ta sẽ “tách ra khỏi cái xác này dù chỉ một lát”.
Qua những lời nói, suy nghĩ của nhân vật Hồn Trương Ba, chứng tỏ nhà viết kịch
Lưu Quang Vũ đi sâu vào đời sống nội tâm nhân vật, hiểu rõ nỗi đau đớn của Hồn
Trương Ba khi một con người lại kết hợp hai thực thể hoàn toàn đối lập là đi
ngược lại quy luật tự nhiên của tạo hóa, quy luật đạo đức, là bi kịch tinh thần đau
đớn thứ nhất của Hồn Trương Ba.
b. Bi kịch 2. N hân vật Hồn Trương Ba đau đớn khi gia đình xa lạ,
nghi ngờ và xem thường. Hồn Trương Ba trước nỗi đau đớn của chính mình
hòa cùng nỗi đau đớn của gia đình. Tất cả những người thân trong nhà từ vỢ,
con trai cả, cháu nội gái và người con dâu ai ai cũng xa lạ, nghi ngờ và xem
thường ông, vì họ không còn tìm thấy hình ảnh của ông Trương Ba làm vườn
ngày xưa mà đôì diện là một con người cộc cằn, thô lỗ, ham đàn bà. Khi, Hồn
Trương Ba gần vỢ tên hàng thịt, “tay chân run rẩy, hơi thở nóng rực”, biểu
hiện sự ham muôn khơi dậy và “sự hiền hậu, vui vẻ, tốt lành” ngày xưa của
ông Trương Ba đâu còn nữa, đến nỗi vỢ ông, khi nhìn thấy chồng trước tình
cảnh như thế, người vỢ lại vừa thương vừa giận vừa ghen và muôn xa lánh
Trương Ba ngay tức khắc. Rồi bà vỢ nói; “ông đâu còn là ông, đâu còn là ông
Trương Ba làm vườn ngày xưa” rồi vỢ Trương Ba nói: “Có lẽ tôi phải đi... đi cấy
thuê, làm mướn, ở đâu cũng được..., đi biệt... Để ông được thảnh thơi... với cô vợ
hàng thịt... Còn hơn là thê' này...”. Những dòng suy nghĩ của vỢ Trương Ba là
nỗi đau từ trong tâm hồn người vợ, khi biết chồng đâu còn là con người của
261