Page 106 - Bí Quyết Thi Đậu THPT Quooac Gia Môn Văn

đấu. Hai tiếng “xa rồi” có khác gì như tiếng thở dài, nuối tiếc về hình ảnh dòng
sông, dòng sông Mă giờ chỉ còn trong kỉ niệm, trong kí ức của người ra đi. Với
cụm từ cảm thán “Tây Tiến ơi!” khơi gợi trong tâm hồn nhà thơ nhớ về đồng
đội, những người lính năm nào cùng đồng cam cộng khổ, chia ngọt sẻ bùi trong
chiến đấu. Đặc biệt từ “ơi” ở cuôl câu như tiếng ngân vang, ngân xa là tiếng
lòng, tâm trạng của nhà thơ mãi mãi khắc ghi tình đồng đội đâu dễ nào quên.
Tiếp đến lời thơ thứ hai, ta bắt gặp hình ảnh: “Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi”.
Mạch cảm xúc trong tâm hồn nhà thơ là nhớ về hình ảnh núi rừng Tây Bắc năm
nào trong chiến đấu cũng là địa bàn hoạt động của đoàn quân Tây Tiến, là nơi
chôn bao xác quân thù cướp nước và hình ảnh núi rừng từng che mưa tránh
nắng trên đoạn đường hành quân gian khổ, có khác gì như người bạn đồng hành
trong chiến đấu mà hồn thơ Việt Bắc của Tố Hữu từng bày tỏ về hình ảnh ấy:
“Nhớ khi giặc đến giặc lùng. Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây. Núi giăng
thành lũy sắt dày. Rừng che hộ đội rừng vây quân thù", và hình ảnh núi rừng
trong truyện ngắn “Rừng Xà Nu” của nhà văn Nguyễn Trung Thành cũng từng
miêu tả vẻ đẹp như thế với thi ảnh: “Rừng Xà Nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra
che chở cho làng..”. Quả tỉiật, hình ảnh núi rừng Tây Bắc mãi mãi khắc sâu
trong tâm hồn nhà thơ báò‘kỉ niệm đẹp của một thời chiến đấu rồi khi ra đi, nỗi
nhớ ấy đã hiện về với tiếng gọi “nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ không định hình,
không định vị, không nhìn thấy bằng ánh mắt bằng mọi giác quan mà nỗi nhớ
của Quang Dũng về núi rừng là nỗi nhớ bồn chồn bâng khuâng sâu lắng, thể
hiện tấm lòng của người thi sĩ nặng tình với quê hương Tây Bắc.

Mở rộng: Để hiểu rõ nỗi “nhớ chơi vơi” chúng ta lại bắt gặp trong thơ Xuân
Diệu cũng từng nói: “Tương tư nâng lòng lên chơi vơi” rồi trong ca dao cũng từỉig
nói: “Ta về nhớ bạn chơi vơi”. Phải chẳng, nỗi “nhớ chơi vơi” trong thơ Xuân Diệu,
hay trong ca dao là nỗi nhớ về một người, nỗi nhớ về tình riêng. Còn nỗi “nhớ
chơi vơi” trong thơ Quang Dũng là nỗi nhớ của tình chung, tình quê hương non
nước thấm đẫm trong tâm hồn người đại đội trưởng tài hoa một thời chiến đấu.
Rồi nhà thơ lại nhớ về đồng đội trên chặng đường hành quân gian khổ và bật
thành tiếng gọi: “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi. Mường Lát hoa về trong
đêm hơi”. Hàng loạt địa danh ở Tây Bắc như “Sài Khao, Mường Lát, Mường
Hịch ...” nghe rất lạ tai, đây là vùng đất mà lúc ấy dấu chân người chưa tìm đến,
còn hoang sơ với rừng thiêng nước độc, bao thú dữ nhưng đoàn quân vẫn bước
tiếp rồi khi đến “Sài Khao” sương rừng, mây núi bao phủ cả cảnh vật, che lấp cả
đoàn quân trong trạng thái mệt mỏi, sau một chặng đường hành quân đầy vất
vả, gian khổ. Hình ảnh “sương lấp đoàn quân mỏi” gợi cho chúng ta thấy rõ sự
chịu đựng của người lính trước sự khắc nghiệt của thiên nhiên cùng thực tế khắc
nghiệt của chiến trường. Và khi đoàn quân đến địa danh “Mường Lát”, đêm đã
về, sương xuông nhưng người lính vẫn mở rộng tâm hồn, đón nhận vẻ đẹp thiên
nhiên với tiếng gọi: “Hoa về trong đêm hơi” một hình ảnh vừa hiện thực vừa

105