Page 107 - Bệnh Cao Huyết Áp

Chú ỷ: Cần tránh nhầm lẫn vị thuốc hoàng kỳ nói
trên với rễ của cây vú bò, có mọc nhiều ở rừng Bắc
Giang, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Bắc Kạn: hiện nay
nhân dân khai thác dùng với tên Kỳ Nam. Kỳ Nam họ
Dâu tằm Moraceae rễ dài màu vàng có hình dáng giống
hoàng kỳ, mùi thơm vị ngọt, được dùng giống như
hoàng kỳ.
Khi dùng hoàng kỳ làm thuốc bổ người ta thường
chích hoàng kỳ với mật ong hoặc đường đỏ, khi dùng
chữa bệnh cổ trướng người ta tần hoàng kỳ với gà đen
còn khi dùng trị bệnh tiêu khát, bệnh cao huyết áp,
người ra chỉ thái phiến sao vàng.

Hoàng Liên (Hoàng liên chân gà): Họ Mao lương
Đặc điểm thực vật: Hoàng liên là loại cây thảo sống
lâu năm, cao chừng 20 - 35cm, thân mọc thẳng, lá mọc
so le, cuống dài; phiến lá có từ 3 đến 5 lá chét, mỗi lá
chét lại chia thành nhiều thuỳ nhỏ, mép có răng cưa.
Hoa màu trắng, quả đại có cuống thời kỳ ra hoa từ
tháng 2 - 4 và ra quả từ tháng 3 đến tháng 6. Hoàng liên
thường mọc ở vùng núi cao của Lào Cai hoặc được
trồng thành nông trường ở Trung Quốc.
Bộ phận dùng: Thân rễ.
Thành phần hoá học: Trong thân rễ hoàng liên chứa
nhiều hoạt chất alkaloid, chủ yếu là berberin dẫn đến
tác dụng hạ sốt, lợi mật, hưng phấn tim, tử cung, khí
quản, dạ dày, ruột.
Ngoài ra berberin còn có tác dụng tăng cường công
năng của bạch cầu, có tác dụng ức chế đối với nhiều loại
vi khuẩn như trực khuẩn thương hàn, đại tràng, bạch
hầu, ho gà, mủ xanh, lao; tụ cầu khuẩn, liên cầu khuẩn

108 HOÀNG THUỶ - biên sọan.