Page 377 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

ngưỡng xa xưa bảo vệ xã hội chống lại truyền thống
"nam nữ thụ thụ bất thân" của Nho giáo. Đặc biệt
ở Việt Nam lễ hội thường diễn ra ở nơi có nước non
thanh tú, phong cảnh thiên nhiên cực đẹp tạo nên
cảm hứng, có núi, có cây, rừng, sông nưóc củng vui
với mọi người, nhất là với tuổi trẻ.
ở đồng bào miền núi, có những hội mà mục
đích là để trai gái gặp nhau vui hát: hội chơi núi
mùa xuân của người H’mông, hội hoa ban của người
Thái, hội mời Mẹ - Trăng của người Tày, hội mừng
măng mọc, của người Xá, người Xinh Mun, ngưòi
La Hủ.
Trên cơ sở gốc ĐNA, người Việt tiếp thu các hội
hè sau nảy của các nền văn hóa khác. Khi tiếp thu
Phật giáo, người Việt không những thờ Thích Ca
mà cả các vị chân tu của mình, có tục theo Ân Độ,
nhưng vẫn giữ những trò vui dân tộc. Thí dụ hội
Chùa Thầy ở xã Sài Sơn, Há Tây thờ Thích Ca vá
có lễ tắm tượng của Ân Độ nhưng lại có hang Cắc
Cớ trai gái luồn vào hang, một tục của người Thái
Nghệ An, người Mường Hòa Bình khiến "trai chưa
vợ nhớ hội Chùa Thầy". Đấy cũng là nơi tưởng niệm
thiền sư đời Lý là Tử Đạo Hạnh. Có trò cờ người,
múa rối nưóc rất đặc sắc. Một hội nghinh ông xuất
phát từ tín ngưỡng thờ cá voi của người Chăm lại
có hát bộc, hát bả trạo. Một hội Chùa ông vốn là
lễ của người Hoa để thờ Quan Vũ, lại thờ lá Thiên
Hậu, Thần Tài vá có lễ tắm tượng, thay áo biểu
hiện tâm thức hỗn dung tôn giáo của người Viêt.

379