Page 110 - AllbertEstens

đúng bằng nhau, nghĩa là ta phải có hệ thức e2/Gmemp = tuổi

của vũ trụ, trong đó đdn vị thời gian là thòi gian để ánh sáng đi

được bán kính electron cổ điển (đơn vị thời gian này có tên là

"tempon"). Theo hệ thức này thì trong bổn hằng sô" vật lý cơ bản

ở vê trái, ít nhất phải có một hằng số nào đó thay đổi theo thời

gian. Hằng sô đó, theo Dirac, là hằng sô" hấp dẫn G, cụ thể là ta

sẽ có G ~ 1/t, trong đó t là thời gian mà điểm gốc (t = 0) chọn vào

lúc vũ trụ ra đời [1].

Vấn đề trên đây đã được đặt trong vấn đề rộng lớn hơn là

sự thay đổi của các hằng sô' vật lý theo thời gian. Sau một thời

gian nằm im, vấn để này hiện nay lại được nhiều nhà nghiên

cứu vật lý rất chú ý. Ở đây ta chỉ nói đến sự thay đổi khả dĩ của

hằng sô' hấp dẫn theo thời gian trong phạm vi kiểm tra lý

thuyết tương đối rộng. Năm 1964, Shapiro đã xem xét vấn đề

này khi ông suy nghĩ về các khả năng khác thử nghiệm lý

thuyết tương đối rộng bằng ra đa [2], cụ thể là kiểm tra sự thay

đổi của G qua theo dõi sự phát triển của các quỹ đạo hành tinh

theo thời gian nguyên tủ t. Khai triển G(t) xung quanh thời kỳ

hiện tại t0, ông đã tìm xem có chứng cớ nào về G0 * 0. Nếu G„ < 0

theo giả thiết của Dirac thì quỹ đạo các hành tinh phải là một

đường xoắn Ốc đi vào, hiệu ứng này sẽ thấy rõ nhất ỏ các kinh

độ tương đối (so sánh) của các hành tinh. Hạn chê chính hiện

nay của cách thử này là sai sô" hệ thong do sự mô hình hoá

không đầy đủ ảnh hưỏng của các tiểu hành tinh. Nhưng với các

sô" liệu về rađa, người ta có thể hạn chê tỉ suất thay đổi của G

(cụ thể là G JG0) ở phạm vi dưới vài phần trên 1012 mỗi năm.

Các số liệu về đo khoảng cách tới Mặt Trăng bằng lade cũng đã

đạt mức chính xác tương tự. Hy vọng là chúng ta sẽ sớm được

biết kết quả của những thí nghiệm như vậy. Trong khi đó, với

tất cả các thí nghiệm đã được thực hiện, lý thuyết tương đối

rộng tiếp tục được xác nhận [14].

108