Page 166 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 166

được nghìn lạng nữa, còn thiếu bao  nhiêu thì họ yêu cầu

           ông  Hartsinck góp  vào.  Thoạt tiên,  chúng tôi không  chịu
           và nhắc lại sự thiệt thòi. Chúa đã lấy mất 20 hòm bạc và trả
           bằng tơ xấu, giá đắt lòi con ngươi; hai ông cai bộ cũng lấy
           10 hòm bạc và cũng trả tơ xấu. Tàu đến 40 hòm bạc thì đã
           mất 30 hòm rồi, phải để dành 10 hòm cuối mà mua tơ của

           dân sự chớ. Vả chăng, chúa vẫn còn nợ chúng tôi và chúng
           tôi không hy vọng lấy lại chỗ tiền thiếu ấy mà không khỏi
           bị  thắt nghẹt.  Điểu  đình  mãi,  chúng tôi phải  để chúa vay
           số bạc, lãi 2 phân một tháng gốc và lãi sang năm sẽ giả, khi
           chúng tôi trở lại Đàng Ngoài. Chúng tôi đã tính phác rằng
           dùng tiền  như thế sẽ  được lãi  50,  60  phân nếu  sang năm
           chúa trả chúng tôi cứ  20  fackaer là một hòm bạc.  Nhưng
           chúng tôi ngờ vực sự thành thực của mấy người... lắm.

              Ngày 12 tháng Sáu. - Chúng tôi viết thư cho ông thuyền

           trưởng bảo ông gửi 1.200 lạng bạc.
              Ngày 13 tháng Sáu.  - ...  Chúng tôi cố vận động để được
           yết kiến  chúa hoặc các  ông cai bộ.  Nhưng không ăn  thua.

           Một quan cai bộ trẻ đến thăm chúng tôi; chúng tôi bằng lòng
           giao cho ông hai hòm bạc và cho trả cứ  1  fackaer bạc là 20
           íackaer tơ.  ông ta hứa với  chúng tôi  nhiều điều lắm:  năm
           nay chỉ có tơ xấu, nhưng sang năm tơ sẽ tốt hơn. ông ta cho
           chúng tôi xem lệnh kỳ và ấn tín của vua.  ông phàn nàn vê'

           sự thất tín của...  những người trung gian cần thiết trong sự
          giao dịch với dân sự. ông khuyên sang năm chúng tôi nên
           đem thông ngôn ở Đàng Trong ra hoặc nơi khác đến.

              Ngày 1 3 - 2 8  tháng Sáu. - Hàng khuân hết lên thuyền lớn
          rồi. Chúng tôi giao thêm một hòm bạc cho Chúa.

              Ngày 29  tháng Sáu.  -  Chúng  tôi vào  phủ  từ  biệt  chúa,
          chúa giao  cho  chúng tôi một bức thư  cho  ông toàn  quyển
          của thương hội và ông trưởng hội ở Nhật Bản. Chúa giao cho



                                        167
   161   162   163   164   165   166   167   168   169   170   171