Page 166 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII
P. 166
được nghìn lạng nữa, còn thiếu bao nhiêu thì họ yêu cầu
ông Hartsinck góp vào. Thoạt tiên, chúng tôi không chịu
và nhắc lại sự thiệt thòi. Chúa đã lấy mất 20 hòm bạc và trả
bằng tơ xấu, giá đắt lòi con ngươi; hai ông cai bộ cũng lấy
10 hòm bạc và cũng trả tơ xấu. Tàu đến 40 hòm bạc thì đã
mất 30 hòm rồi, phải để dành 10 hòm cuối mà mua tơ của
dân sự chớ. Vả chăng, chúa vẫn còn nợ chúng tôi và chúng
tôi không hy vọng lấy lại chỗ tiền thiếu ấy mà không khỏi
bị thắt nghẹt. Điểu đình mãi, chúng tôi phải để chúa vay
số bạc, lãi 2 phân một tháng gốc và lãi sang năm sẽ giả, khi
chúng tôi trở lại Đàng Ngoài. Chúng tôi đã tính phác rằng
dùng tiền như thế sẽ được lãi 50, 60 phân nếu sang năm
chúa trả chúng tôi cứ 20 fackaer là một hòm bạc. Nhưng
chúng tôi ngờ vực sự thành thực của mấy người... lắm.
Ngày 12 tháng Sáu. - Chúng tôi viết thư cho ông thuyền
trưởng bảo ông gửi 1.200 lạng bạc.
Ngày 13 tháng Sáu. - ... Chúng tôi cố vận động để được
yết kiến chúa hoặc các ông cai bộ. Nhưng không ăn thua.
Một quan cai bộ trẻ đến thăm chúng tôi; chúng tôi bằng lòng
giao cho ông hai hòm bạc và cho trả cứ 1 fackaer bạc là 20
íackaer tơ. ông ta hứa với chúng tôi nhiều điều lắm: năm
nay chỉ có tơ xấu, nhưng sang năm tơ sẽ tốt hơn. ông ta cho
chúng tôi xem lệnh kỳ và ấn tín của vua. ông phàn nàn vê'
sự thất tín của... những người trung gian cần thiết trong sự
giao dịch với dân sự. ông khuyên sang năm chúng tôi nên
đem thông ngôn ở Đàng Trong ra hoặc nơi khác đến.
Ngày 1 3 - 2 8 tháng Sáu. - Hàng khuân hết lên thuyền lớn
rồi. Chúng tôi giao thêm một hòm bạc cho Chúa.
Ngày 29 tháng Sáu. - Chúng tôi vào phủ từ biệt chúa,
chúa giao cho chúng tôi một bức thư cho ông toàn quyển
của thương hội và ông trưởng hội ở Nhật Bản. Chúa giao cho
167
