Page 102 - Xã Hội Việt Nam Thế Kỷ XVII

ẩm với các phi tần đến hết tháng; đêm nào cũng đốt pháo

bông trước các cung điện của các bà phi, các quan thị cũng
nhập bọn với phường hát, phường múa để làm trò cho vui.

Đẫy lễ đăng quang một tân vương ở Đông phương như
vậy. Không phải là lễ đội mũ như ở bên ta, ở Đàng Ngoài
người ta không đặt mũ lên đầu tân quân.

Tang lễ một ông vua Đàng Ngoài

Khi vua thăng hà thì người ta đem ướp tử thị ngài ngay
và đặt lên long sàng. Trong sáu mươi nhăm ngày dân chúng
được phép chiêm ngưỡng. Van hầu hạ, dâng cơm như khi
ngài còn sống; cơm cúng xong thì một nửa đem biếu các sư
và một nửa đem bố thí cho người nghèo đói.

Khi ngài vừa tắt nghỉ thì chúa Trịnh báo tin ngay cho

các quan đầu các đạo và định thời hạn để tang là bao lâu:
thường thường thì quan võ và quan án ba năm; tôn thất
sáu tháng; triều thần sáu tháng và dân sự ba tháng. Trong
ba năm để tang vua, bỏ hết các cuộc vui trừ lễ đăng quang
tân quân.

Những món ăn dâng vua mới đều đựng trong đĩa phủ
sơn đen; vua cạo đầu và đội mũ gai. Các hoàng thân và bốn
mươi quan đại thần cũng để tang như vậy đến khi nào rước
linh cữu xuống thuyền đem đi an táng một nơi đã định mới
thôi; ba quả chuông đặt trên một ngọn tháp cũng đánh mãi

đến khi linh cữu rước xuống thuyền.

Hôm tam nhật, các quan mới được vào làm ai điếu tiên
vương và từ hôm thứ mười (dLx jours après seulement) trở đi
dân sự mới được vào chiêm bái.

103