Page 28 - Vũ Trụ Và Hoa Sen
P. 28
Tôi là ai: sự hợp lưu của ba nền văn hóa
vũ trụ và vật lí lượng tử cùng với các cuộc cách mạng công
nghệ đã làm thay đổi sâu sắc cuộc sống của chúng ta - như
bom nguyên tử hoặc laser - đều mang dấu ấn thiên tài
của ông. Tôi đã vô cùng ngưỡng mộ vỊ cha đẻ của thuyết
tương đối, biểu tượng của trí tuệ thuần khiết, nguyên mẫu
của các vị giáo sư đãng trí đầu tóc rối bù, luôn đắm chìm
trong tư duy, mang klruôn mặt của lòng bác ái và nhân
từ. Tính khảng khái của ông, xu hướng tự nhiên nổi dậy
chống lại uy quyền và các định kiến, sự dấn thân vì những
động cơ nhân đạo, chẳng hạn việc phản đối vũ khí hạt
nhân hoặc các hoạt động ủng hộ một nhà nước Palestine
cùng tồn tại hòa bình với Israel, đã kích thích trí tưởng
tượng của tôi. Tư tưởng về công lí và trách nhiệm xã hội
của ông đã làm tôi say mê. Một trong những điều khiến
tôi ngần ngại lựa chọn khoa học và sự nghiệp nghiên cứu,
là sự cô lập mình trong tháp ngà, tách bản thân mình khỏi
xã hội và thế giới bên ngoài. Tôi nghĩ rằng trở thành một
nhà khoa học cũng giống như việc tuyên thệ và trở thành
tu sĩ. Einstein đã chỉ cho tôi thấy rằng không nhất thiết
phải như vậy.
Thế là xong: tôi sẽ theo bước chân của ông, tôi sẽ trở
thành một nhà vật lí. Khoa học phù hợp với tôi; vốn bản
chất là người tò mò ham hiểu biết, bị mê hoặc bởi sự vận
hành của vũ trụ, tôi không ngừng tự đặt ra những Ccâu hỏi
thế nào và tại sao. Và ngoài ra, cũng còn một lí do thực
tế hơn nhiều cho sự lựa chọn này: ở một nước đang phát
triển như Việt Nam, các nhà khoa học có vỊ thế xã hội đáng
3T