Page 261 - Vũ Trụ Và Hoa Sen

v ũ TRỤ VÀ HOA SEN

Nói thế nhưng về mặt hậu nghiệm, việc kiểm soát
là hoàn toàn cần thiết. Ngay khi nhà khoa học nhận ra
một ứng dụng có nguy cơ gây nguy hiểm, ông ta có trách
nhiệm trao đổi với những nhà lãnh đạo và cảnh báo cho
công chúng. Một cách lí tưởng nhất, sự điều tiết này phải
được thực hiện đồng thời bởi các nhà khoa học và một
công chúng đã nắm rõ tình hình để gây áp lực với các nhà
chính trị. Việc hình thành các hội đồng đạo đức, có thành
phần gồm các nhà khoa học lớn trong mọi lĩnh vực, đại
diện cho mọi quan điểm, kể cả các nhà thần học và các
triết gia, là điều cần thiết. Nhưng cũng cần tới sự có mặt
của công chúng để làm đối trọng với các quyết định của
các nhà chính trị. Sự xuất hiện của các khái niệm khoa học
và công nghệ ngày càng phức tạp và khó hiểu tạo ra một
nguy cơ đáng lo ngại: sự thống trị của một nhóm người có
đặc quyền tiếp xúc với tri thức và như vậy sẽ nắm được
quyền lực. Để có tiếng nói của mình, công chúng cần phải
nắm được rõ tình hình nếu không sẽ bị dắt mũi bởi truyền
thông hay những kẻ mị dân ranh ma, với các mục đích
chính trị tầm thường. Đó là tại sao, như tôi đã giải thích ở
trên, tôi coi một trong những trách nhiệm thiêng liêng của
nhà khoa học là phổ biến các phát minh của mình, phải
truyền đạt tri thức của mình tới công chúng và cảnh báo
cho công chúng những ứng dụng có nguy cơ nguy hiểm.
Tuy nhiên, một số nhà bác học không hề nghi ngờ
những căn cứ của các nghiên cứu của họ, mặc dù sự lạm
dụng có thể thấy trước. Thường chỉ khi điều xấu đã xảy ra

268