Page 46 - Việt Sử Kỷ Yếu
P. 46
đều tKam ác thì nhân dân lầm than khổ sở. Lại có việc quan lại
tranh quyền đánh giết lẫn nhau, khiến cho nước loạn lạc luôn.
Cuôi thế kỷ thứ III, thường hay có những cuộc nổi dậy lẻ tẻ. Triệu
Chi cùng thú binh quân cửu Chân nổi dậy, vây quận, đánh đuổi thái
thú. Quan quân nhà Tấn phải vất vả lắm mới dẹp vên được.
Đốc quân Lương Thạc chuvên quyền chiếm giữ châu, sỢ dân
tình không phục, cử Đào Uy, con Đào Hoàng, thái thú Thương
Ngô, lĩnh chức thứ sử. Uy cai trị 30 năm, được lòng dân. Kế em Uy
là Thục, con là Tuy nôi nhau làm thứ sử. Từ Cơ (ông nội hay cha
Hoàng) đến Tuy, bổh đòi giữ tiết Việt.
Nàm 318, Tấn đê cử Đào Khản làm Giao Châu đô đốc chư
quân sự. (Khản tức Đào Sĩ Hành, cha thi sĩ Đào Tiềm). Năm 322.
lại cử Vương Lượng làm thứ sử, khiến đánh Lương Thạc. Thạc
diệt được LưỢng, giữ châu, hung bạo mâ"t lòng dân. Đào Khản sai
tham quân Cao Bảo đánh, chém chết Thạc. Tấn đế cho Khản lãnh
thứ sử Giao Châu, tiến hiệu Chinh Nam đại tưống quân. Không
bao lâu thị lang bộ lại Nguvễn Phóng xin làm thứ sử. Đến nơi,
mưu giết Bảo, bị Bảo đánh thua, chạy đến châu khát nước quá rồi
chết. Quan tướng nhà Tấn đánh giết nhau không phải chỉ cố thế.
Quốc sử chép quan nhà Tấn có thự sử Ngô Ngạn tại chức 25
năm, ân uy rõ rệt, dân yên ổn. Cô" Bi thay là người ôn hoà, nhã
nhặn, dân châu yêu mến, tiếc rằng cai trị không lâu, ô"m chết.
QUÂN LÂM ẤP SANG CƯỚP PHÁ - Lâm Âp dựng, chiếm đất Việt
Thường, quân đội hùng mạnh. Thời xứ ta thuộc Ngô, người Lâm
Âp hay sang cướp phá ở quận Nhật Nam và cửu Chân. Đến thời
thuộc Tấn, nhà cầm quyền vẫn phải dùng nhiều quân đóng đồn
phòng quân Lâm Âp của Phạm Hùng hay sang quấy nhiễu.
Phạm Hùng truyền cho con là Phạm Dật. Phạm Dật mất thì
gia nô Phạm Văn cướp ngôi. Phạm Văn truyền ngôi cho con là
Phạm Phật.
Năm 353, thứ sử Giao Châu Nguyễn Phu đánh vua Lâm
Âp Phạm Phật, phá được hơn 50 đồn luỹ. Phạm Phật truyền
ngôi lại cho con cháu là Phạm Hồ Đạt. Hồ Đạt anh hùng, năm
399, đem quân sang đánh lấy hai quận Nhật Nam và cửu
Chân, rồi lại đánh cướp Giao Chỉ. Thái thú Giao Chỉ Đỗ Viện
đánh đuổi được người Lâm Âp, lấy lại hai quận kia, được phong
làm thứ sử Giao Châu.
Năm 413, Phạm Hồ Đạt lại đem quân sang đánh phá ở quận
Cửu Chân. Thứ sử Giao Châu bấy giò là Đỗ Tuệ Độ, con Đỗ Viện,
46