Page 44 - Việt Sử Kỷ Yếu

Năm 265, Tư Mã Viêm dứt nhà Nguỵ, xưng đế, dựng lên nhà
Tấn. Đặc cử Dương Tắc làm thái thú. Nhà Ngô không chịu bỏ Giao
Châu, năm 268, cử Lưu Tuấn làm thứ sử, đại đô đốc Tu Tắc và tướng
quân Cô" Dung ba lần trước sau đánh Giao Châu, đều bị bọn Dương
Tắc đánh bại. Tỳ tướng của Dương Tắc là Mao Linh và Đổng Nguyên
đánh quận Hợp Phô", phá tan quân Ngô, giết Lưu Tuấn và Tư Tắc.
Linh lên làm thái thú Uất Lâm. Nguyên thái thú Cửu Chân.
Năm 269, Ngô chúa lại sai giám quân Ngu Phiếm, Uy Nam
tướng quân Tiết Hũ và thái thú Thương Ngô Đào Hoàng, đi đường
Kinh Châu sang, giám quân Lý Đính, đô"c quân Từ Tôn đi đường
biến Kiến An sang, hỢp quân ở Hợp Phô" để đánh Dương Tắc.
Quân Ngô và quân Tấn đánh nhau nhiều trận.
Đào Hoàng, người Đan Dương, là tướng giỏi. Năm 271, cự
nhau với Dương Tắc ở Phần Thuỷ (huyện Tân Hội, Quáng Đông)
từng bị thua, lui về giữ Hợp Phô", sau đánh úp được Đông Nguyên,
bày kê khiến quân Tấn giết Giải Hệ, dũng tướng của Nguyên. Bọn
Hũ và Hoàng đánh lấy được châu, trừ đưỢc bọn thứ sử Dương Tắc,
sau lại thắng công tào quận cửu Chân Lý Tộ. Hoàng có mưu lược,
chu cấp kẻ bần cùng, thích làm ơn bô" thí, được lòng người, cho nên
ai ai cũng vui lòng giúp việc, đi đến đâu có công trạng đến đấy.
Ngô chúa lấy Hoàng làm thứ sử tri tiết đô đô"c Giao Châu chư
quân sự tiền tướng quân châu mục.
Năm 280, nhà Ngô bị diệt, đất Ngô sáp nhập vào Tấn. Hoàng
khóc mấy ngày, rồi sai sứ mang ấn thao đến Lạc Dương. Tấn đê
chiếu cho phục chức, phong là Uyển Lãng hầu, Quán quân tướng
công. Hoàng ở châu 30 năm, vẫn tỏ uy quyền ân huệ, được người
địa phương yêu mến.

BÀ TRIỆU KHỞI N(ÌHĨA
Giữa thê kỷ thứ III, quan nhà Ngô là Lục Dận (có sách chép
Lục Thương), thứ sử kiêm hiệu uý Giao Châu, là người tham bạo.
Ó quận Cửu Chân, có người đàn bà tên Triệu Thị Chinh'*’ khởi
binh đánh lại quân Ngô.
Bà người huyện Nông Công bây giò, con một vị quan lang (tù
trương Mường). Thưở nhỏ, cha mẹ mất sớm, ở với anh là Triệu

' ' Sứ cũ thường chép bà là Triệu Âu. Đây là tiếng người Hoa gọi bà. Chữ Hán Ăii có nghĩa
là Mụ, chi nsười đàn bà tầm thường, già, xấu. Triệu Âu có nghĩa là con mụ Triện, tò ý khinh
bi ngirời nữ anh hùng nước la.
44