Page 45 - Việt Sử Kỷ Yếu

Quốc Đạt. Năm 20 tuổi, có người chị dâu ác nghiệt, bà giết đi, rồi
vào ở trong rừng núi. Có sức mạnh, lại chí khí mưu lược, bà chiêu
mộ được hdn ngàn tráng sĩ làm thủ hạ. Người anh thấy thế, can
bà thì bà hảo rằng: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp đường sóng
dữ, chém cá tràng kình ở biển Đông, quét sạch bò cõi, để cứu dân
ta khỏi nơi đắm đuôi, chứ không thèm bắt chước người đòi cúi đầu
còng lưng để làm tỳ thiếp người ta.”
Bấy giờ, quan lại nhà Ngô tàn ác. Dân gian cực khổ. Triệu
Quỗc Đạt khơi binh đánh cướp các huyện quận cửu Chân. Bà đem
quân sĩ ra đánh giúp anh. Quốc Đạt hy sinh. Quân sĩ thấy bà là
tướng can đảm, tôn làm minh chủ. Khi ra trận, bà cưỡi voi, mặc áo
giáp vàng, đi guốc gỗ, xưng là Nhuỵ Kiều tướng quân. Quân sĩ tôn
bà là Lệ Híii bà vương, có nghĩa bà là vua miền biến rất mạnh tỢn,
dữ dội. (Nhuỵ Kiều tướng quân có nghĩa là tướng quân đàn bà còn
ít tuoi).
Quân Ngô sỢ hcãi, có câu: Hoành qua đương hô dị, đối diện bà
vương nan, nghĩa là múa giáo trước mặt ho dễ, giáp mặt bà vương
mới khó.
Lục Dận phải huy động đại binh 6000 quân đi đánh. Bà
chông chọi lại được với quân Ngô năm, sáu tháng. Nhưng vì quân
ít, thế cô, đánh mãi phải thua. Bà đem quân đến xã Bồ Điền ínay
là xã Phú Điền thuộc huyện Mỹ Hoà). Thế cùng, bà tự tử. Bấy giò
mới 23 tuổi.
Nay tại xã Phú Điền, tỉnh Thanh Hoá và xã An Hoá, tỉnh
Nghệ An còn có đền thồ bà. Vua Lý Nam đế khen bà là người
trung dũng, lập miếu thờ, phong bà là Bật Chính Anh Liệt Hùng
Tài Trinh Nhất phu nhân.

KỶ THUỘC TẤN

Bên Trung Quốc, nhà Tấn lập 265, đến năm 280 chiếm đất
Đông Ngô, cai trị toàn quổc hơn 50 năm. Sau đó phía tây bắc, có
những người nhung, địch nôi nhau chiếm giữ vùng bắc Trường
Giang, xưng đê xưng vương, dựng nên các nước Triệu, Tần, Yên,
Lương, Hạ, Hán, trước sau 16 nước, gọi là loạn Ngũ Hồ. Dòng dõi
Tư Mã chỉ còn giữ được phía đông nam, đóng đô ở thành Kiến
Nghiệp (Nam Kinh ngày nay), gọi là Đông Tấn, kéo dài đến năm
420. Đất nước ta thuộc Tấn từ nám 280 đến năm 420.
(^uan lại nhà Tấn sang cai trị, cũng như quan lại nhà Hán, nhà
Ngố, thỉnh thoảng mới được người tôt thì dân gian yên ổn. Còn đa số

45