Page 48 - Việt Sử Kỷ Yếu

Lương, Yên, Hạ. Trung Quốc phân ra Nam Triều và Bắc Triều. Bắc
Triều có các nhà Nguỵ, Tề, Chu. Nam Triều có các nhà Tống, Tề,
Lương, Trần nốl nhau làm vua. Đất Giao Châu thuộc vào Nam Triều.
Tuy có sự thay triều đổi họ, quan lại người Hán sang ta trước
sau vẫn thế, rất ít người tôt, nhiều người tham hạo.
VIỆC ĐÁNH LÂM ẤP - Trong thời gian thuộc Tống, xứ ta chỉ có
việc đánh Lâm Ap quan trọng.
Năm 431, vua Lâm Ap Phạm Dương Mại sang cướp quận
Cửu Chân. Quan của cháu đánh lui được.
Năm 432, Phạm Dương Mại sai sứ sang công nhà Tông, xin
lĩnh đất Giao Châu để cai tri. Vua Tông không cho.
Từ đó, người Lâm Àp lại hav sang cướp phá mạn Nhật Nam và
Cửu Chân. Năm 436, vua Tông sai thứ sử Đàn Hoà Chi sang đánh.
Có Tôn Xác, dòng dõi nhà nho thích nghề võ làm Chấn Vũ tướng quân
di tiên phong. Phạm Dương Mại xin trả lại những người Nhật Nam bị
bắt trước và nộp rất nhiều vàng bạc. Hoà Chi sai Khương Trọng Cơ
đến gặp Dương Mại. Dương Mại bắt lấv. Hoà Chi giận, tiên quân váy
đánh tướng Phạm Phù Long. Tướng Phạm Côn Sa Đạt đến cứu.
Tôn Xác đón đánh, phá tan được. Hoà Chi lấy được thành
Khu Túc, tiến vào Tương Phrí, khoảng huyện Duy Xuyên (Quảng
Nam ngày nay). Dương Mại đem toàn quân ra chôAg cự kịch liệt
nhùng không lại với quân Tôhg. c^uân Lâm Ap thua to. Hoà Chi
lấy được kinh đô Lâm Ảp. Dương Mại và con chạy thoát thân. Hoà
Chi lấy được đồ châu báu không biết là bao nhiêu mà kế. VNSL
chép có tưỢng vàng nấu đúc ra được hơn 10 vạn cân (e có quá
đáng). Tôn Xác không lấy riêjig một thứ gì. Năm 427, Đàn Hoà
Chi, vì của ấy, bị gièm pha, phái cách chức, đuổi về. Từ đấy người
Hoa biết Lâm Ap nliiều cúa, cứ chực sang lấy.

THỜI GIAN Tự TRỊ 468- 485
Năm 468, thứ sử Lưu Mục (hay Trương Mục) chết. Người
ti'ong châu Lý Thường Nhân đem quân đánh chiếm lấy châu lỵ,
giết hết quan lại từ bắc sang, tự xưng làm. thứ sử. Vua Tông cử
Lưu Bột sang làm thứ sử. Thường Nhân chống cự. Bột không vào
nhậm sở đưỢc, không bao lâu chết. Cho đến năm 478, ba lần thứ
sử sang đều bị Lý Thường Nhân đánh lui. Thương Nhân giữ vững
địa vị. Nhà TôAg không làm gì nổi, đành phải thừa nhận.
Năm 479, Lý Thường Nhân chết. Em con chú là Lý Thúc
Hiến lên thay, sai sứ sang Tông xin phong. Vua TôAg chỉ cho làm

48