Page 172 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 172
Giao Chí là đíú ciia Triệu, có liên can 2Ì đến nhà Hán mà triều đình
nhà Hán lo đặt tên và cử noười cai trị? Thật đã rõ ràns là 25 nám trước
khi xáy ra cuộc xâm Iăii2 nãm 1 11 tr. CN. từ 136 tr. CN. Hán triều đã đặt
quan lại 2Ìám sát Giao Chí rồi. mặc Triệu Đà vẫn còn làm vua (207-135)
dến năm sau mới chết. Va lại xét cho cùng, dù Ổn2 còn Sốn2 cũn2 khòn2
sao cu'ữn2 lại dược một n2ười như Hán Vũ Đế.
HÁN v ĩỉ ĐỂ
Hán Vũ Đế (152-98 tr. CN) là một vị vua hùng tài, nhiều thao lược
và oanh liệt nhất dời Hán. dã một tay mở rộn2 ban dồ Trung Ọuốc đến
chưa 111112 bao 2ÌỜ lớn như vậy.
Nào chiếm dấl Huii2 Nô. lấy dất Hà Nam đặt làm quận Sóc Phương.
Nào sai sứ chiêu dụ dâì Đại Nhục Chi (nay là Trung Á thuộc N2a), dất
An Tức (nay là Ba Tư), đâì Thân Độc (nay là Ân Độ). Nào là chiếm dất
Dạ Laii2 của Tây Di (tức miền Đôn2 Nam Tứ Xuyên, Tày Bác Quý Châu
và phía Tây tỉnh Tứ Xuyên nqày nay). Nào sai Lộ Bác Đức hình Narn
Việt của nhà Triệu đặt làm 9 quận (nước ta Vcà Lưỡii2 Ọuan2 Ii2ày nay).
Nào bình rự Tây Nam Di dặt làm 5 quận (nay thuộc Tứ Xuyên. Quý
Châu, Cam Túc). Nào bình Đôn2 Việt (tức Vân Nam Ii2ày nay) hình Lâu
Lang (phía Đôn2 huyện Yên Kỳ tỉnh Tân Cươn2 Ii2ày nay) và diệt Triéu
Tiên dặt làm 4 quận.
Khâm Dinh Việt SửThôìií> Giám CiùmiỊ Mục nói về cuộc tiến quân
vũ bão của Hán dể xâm lãng Việt Nam như sau; ‘V/ư/ Hán rư lệnh cho 5
dạo c/iiân ào ạt tiến vào Nam Viộỉ, Plnic Ba tifớiu> qiiân Lộ Rúc Đức thì
xuất (/nan từ Ọnế Dưo'níỊ tiến theo sởní> Niết. Lâu thnvân tiámiỊ quân
Dươmị Bộc thì từ Dự Chưoníỉ tiến xnốm> Hoàiìíỉ Phố. Qiia thiiYcn tướmị
quân''' Trịnh NíỊhiêm thì từ Linh LưníỊ tiến theo sôm> Lý Tlìiiỷ, Hạ Lại
titứm’ quân Di en Giúp di khói Linh Laiìí> thì tiến xuống Thương Ngỏ, Tri
Nghĩa Hầu là Quế thì dan quân từ Dạ Lang dến Tường Kha. Tất cd hẹn
gặp nhau d Phiên Ngung".
Như vậy là một cuộc liến binh dại quy mô dể chỉ một trận là giải
quyết chiến trường. Phạm Văn Sơn trong Việt SừTân Biên chép;
“/Yứ/? quân hãm dư()'ng Tầm Thiệp thuộc Quàng Dông, phá hển dá
cua Lữ Gia, cướp dược thuyền thóc của Nam Việt. Bác Dức dem tội nhún
Ba Thục hon lOOO tiến sau, trong khi Dương Bộc vây kín mặt Dông Nam
Qua thuvền là loại thuyên có gài những lao mác ở dưới đáy cho địch quàn không
thê lặn X L iô n e dưới dội ihuycn, cùng dục và làm cho dám dược.
Còn lâu thuyền là thuyền hai tầng, ngưcĩi ngồi bưi ỏ dưới, người chiến dấu ưtrên.
181