Page 149 - Việt NamVăn Minh Sử
P. 149
CHƯƠNÍỈIV
NHÀ ỏ
lóivi Lirợc
Nhà ớ của người Mường là nhà sàn, cao rộng và sườn nhà rất đơn
giản nhờ có gỗ và nứa sẵn ở trong rừng.
Khi xuống đồng bàng, không có sẩn những vật liệu ây, lại sinh sôi
đỏng người thêm và cán đến nhiều nhà ở, người Lạc Việt đã phái làm nhà
tre vách đất, mái lá hay cỏ rạ.
Do điểu kiện kỳ thuật quy định, nhà đã phải thấp cỡ 3 - 4m đến nóc
với nhũ’ng khoảng cách cột ngăn đi, đế các gian nhà nhỏ đi, chỉ từ 2 đến
2,5m. Cột hiên chỉ cao khoáng 2m. Lại có ngưỡng cửa từ hiên bước vào
nhà cao cỡ 40 phân để ngăn nắng mưa tạt. Nhà quay hướng Nam. Tường
hậu hướng Bác bít kín. Hai vách Đông Tây cũng bít kín. Mùa nóng vào
nhà thì mát, mùa lạnh thì ấm.
Nhcà có bàn thờ gia tiên ở chính gian giữa. Hai gian bên không ngăn
vách đế người già cá nằm ngồi và tiếp khách. Khi nhà có việc cúng giỗ, lễ
tết thì cá hai gian bên ấy cũng thuộc về cái bàn thờ. Nhà trở thành nhà để
thờ là việc chính, còn ỏ' là việc phụ. Hàng ngày ãn uống, chuyện trò, làm
việc, người la đã có cái nhà bếp.
Tỷ lệ Cổ điển
Giữa chiều dài chiều rộng và chiều cao của các nhà đã có một
công thức nhất định. Khi làm đúng công thức ấy thì nhà nào cũng
giống nhà nào cả. Sau này, nhcà gỗ và cả nhà gạch cũng đã được người
thợ làm theo công thức ấy nên chỉ khác ở vật liệu còn đường nét kiến
trúc vẫn y nguyên.
Những tin tưởng thần bí
Về cái đòn đông, về sự lựa ngtày để cất nóc, sự tính số lượng những
đòn lay dể gặp chữ sinh, tránh chữ bệnh tứ. trong tứ khố, là nhũTig điều
mà người Lạc Việt đã phái lưu ý lới khi làm nhà.
157