Page 140 - Việt NamVăn Minh Sử

3. Tinh người và nếp sốnư cổ sẩn đã nhờ thêm tiến bộ hình thức mà
sâu đậm thêm.
Triệu Đà là một ké mưu cơ trùm đời, từns đã nói ra miệns: “Tiếc
thay ta không được khới nghiệp ớ Trung Hoa, chứ không thì ta cũng
cháng kém gì Hán Đê'”. Lời ấy pliát ra được hiển không phái một lời
khoác lác, nếu tìm hiếu rõ họ Triệu.
Họ Triệu nguvên là thuộc hạ của Tần, cũng như Hán Lưu Bang đã
thụ phong của sở vậy. Trong lúc tình hình chính trị còn rối bời, Lưu Bang
đã lui về Ba Thục đốt đường Sạn Đạo thì Triệu Đà cũng lui về Phiên
Ngung và híp các dường núi Ngũ Lĩnh, Lưu Bang vỗ về trám họ ớ Ba
Thục. chióLi binh mãi mã rồi minh lu Sạn Đạo, ám độ Trần Thương đưa
quân ra đánh sở. Triệu Đà cũng vỗ về trăm họ ở Nam Việt dẹp nhà Thục
dê lạo diều kiện khởi nghĩa lớn. Khác một điều Lưu Bang thành công trên
lục dịa Trung Hoa, mà Triệu Đà thì chỉ nám giũ’ được ha quận miền Nam.
Ầy là lại không khởi nghiệp ử Trung Hoa vậy.
Họ Triệu là một tuv tướng của Nhâm Ngao, dược giữ việc cai trị
huyện Long Xuyên"’ thuộc quyền Hiệu uý Nhám Ngao, củ hai được
Tần cử di tràn nhậm Ngũ Lĩnh'"’. Hai người ấy từng đã phái tỏ ra
trung thành với Tần lắm mới dược dcm một lúc lới 300.000 người dến
vùng bicn vicn này.
Sứ mạng Tần giao cho họ là cai trị vừng Nam Việt gồm ba quận
Qué Lâm. Nam Hái, Tượng Quận nicà năm -214 Đổ Thư dã thu gồm về
cho nước Tần. Nhirng mục dích riêng cúa họ là xa dược nanh vưôl cúa
Tán thì dùng luôn nơi mình cai trị dể cắt cứ thcành một khoanh riêng cho

Huyện Lons Xuvêĩi ià mội huyện nhỏ Ihuộc Nam Hái. nay là đất Tuần Châu.
Nuũ Lình theo sách Nam Klìơiìiị Ký cúa Đạnu Đức Minli là rậii” núi cỏ .“ĩ nsọn.
Nỉỉọn thứ nliát là eo Đài Lĩnh ở Đại Dũ, thứ hai là Kỵ Điền ớ Quế Dưcíng, thứ ha là
Đỏ Bami ó' Cứu Cháu (tức Thanh Hoá). thứ tư là Minh Trừ ờ Lâm Hạ và thứ năm là
Việt Thành (')■ Thi An.
Sách QuànỉỊ Cháu Kỹ cùa Bùi Uyên thì nói: Ngũ Lĩnh là các núi Đại Dũ, Thi
An. Lâm Hạ. Quế Dưcrng. YC'I Dirmm ranh uiói hai linh Quáim Đông và Ọuáiiíi
'IViy. Phưonu Dĩ Tri' thì cho rằng Cửu Chán vỏn xa quá. phái nhạn như Qiíàiìíị Châu
Kỷ mói đúns.
Theo Lĩiìlì Ni^oại Dại Dớp của Chu Khứ Phi, thì từ đời Tần người ta dã nói
đèn imọn núi. Ai cũng cho tên Ngũ Lĩnh ấy là Iró về 3 ngọn núi. Nhưng xét kỹ thì
đó là đường xâm nhập vùng núi, chớ không hán dã là núi. Đường thứ nhất di từ
sòng Đinh ớ Phúc Kiên dốn Tuần Mai ớ Quáng Đỏng. Đường thứ hai lừ Nam An ở
Giang Tây di Nam Hùng qua Đại Dũ. Đường thứ ba từ huyện ,Sám ở Hồ Nam dên
huyện Uẽn. Đường thứ tư từ huyện Đạo qua huvậi Hạ ở Quang Tâv. Đường thứ
năm từ huyện Toàn di linh Giang.
146