Page 318 - Việt Nam Văn Hoá Sử Cương

xảy ra ở trong tròi đất vói việc ỏ trong nhân gian đều có
quan hệ cảm ứng vói nhau cho nên không những việc ở
trong trời đất là tương quan, mà việc trên tròi với việc
của người cũng phù ứng với nhau nữa.

•k
• k *

Những phương thuật kể trên, hiện nay ở nước ta vẫn
còn nhiều người tin, không những ở chốn thôn quê, mà ở
thành thị các thầy địa, thầy bói, thầy s ô " , thầy tướng vẫn
còn có kê sinh nhai được, tuy hơi khó khăn hơn xưa.
Thực ra thì ở trong xã hội từ trên xuốhg dưới, từ quan
đến dân, trừ ra một sô" ít phần tử tân tiến tây học, ảnh
hưởng âu hóa còn bạc nhược lắm, chưa phá tan được
đám mây mê tín, nên các phương thuật vẫn còn có chỗ
hoạt động. Lớp dân quê thì vì không được học, lớp cựu
học thì vì bảo thủ, cho nên ở giữa thòi đại khai hóa mà
vẫn say sưa trong các tệ tập hủ bại.
ớ các thành thị, nhờ ảnh hưỏng của tây học và tư
tưởng mới nên phong khí đã khai thông, sô" người tin
phương thuật và dị đoan đã ít lần, nhất là trong đám
thanh niên và trong đám thợ thuyền thì tinh thần cách
tân lại hăng hái lắm. Song gần đây lại mới nảy ra một
bọn phương sĩ mới lợi dụng những môn chiêm tinh
thuật, sô" thuật, tướng thuật học theo sách tây mà họ
cho là những phương thuật Ân Độ và Ai Cập để phỉnh
phờ người ta. Nhò danh hiệu tây phương, họ càng dễ
huyễn diệu hơn các phương sĩ xưa, cho nên ở các thành
thị họ làm ăn dễ dàng lắm. Song đồng thòi tư tưởng mói
và trí thức khoa học cũng truyền bá một ngày một rộng;

320