Page 42 - Văn Ôn Thi Đại Học

của mẹ con người hành khất (Sờ kiến ỉiành), Hồ Chí Minh đã

thấu liiểu nhiều cảrứi ngộ thương tâm trong chôn lao tù và nêu

không có sự đồng cảm sâu xa, Người không thể lắng nghe tiếng

sáo mà hiểu được người thổi sáo và tâm trạng ngưòi VỢ:

"Trong lao vẳng khúc nhạc tinh quê,

Ẩm chuyển sầu thương, điệu tái tê;

Nghìn dặm quan hà, khôn xiết nỗi

Lên lầu ai đó, chốn phòng khuê".

(Người bạn tù thổi sáo)

2. Bác quan tâm chu đảo đến đời sống cụ thể hàng

ngày của từng người

Nhật kỷ trong tù có nhiều bài viết về những điều tầm

thường, vụn vặt trong sinh hoạt nhà tù. Chế Lan Viên nhận xét:

"Thơ Bác có những chuyện nhỏ nhặt mắm muôi tương cà mà

vỗJi mang một ỷ nghĩa ỉón về nội dang. Ý nghĩa lớn đó là Bác

quan tâm thực sự tới đời sống hàng ngày cụ thể của mọi người

xung quanh”. Các Mác, lãnh tụ kiệt xuâ't của giai cấp vô sản thế

gĩối cũng thường hay dẫn một câu châm ngôn rất hay thời cổ

đại: "Không có gì thuộc về con người mà lại xa lạ đối với tôi'.

Câu châm ngôn nổi tiếng ây cũng rất phù hợp vói Bác Hồ. Tinh

thần nhân đạo chân chính là như thế. Nó khẳng định những

nhu cầu trần thế của con người. Nó chăm lo đdi sông thực tế của

con người. Nó thật xa lạ vối tinh thần từ bi bác ái của nhiều tôn

giáo: tuy thương người nhưng lại phủ định những nhu cầu trần

thế của con người và hứa hẹn hạnh phúc ỏ một cõi thiên đưòng

hão huyền nào kia. Nhà thơ Xuân Diệu nhận xét: 'Khi người

ban lù của Bác đắp cái chăn bằng giấy, Nhật ký có hai câu thơ

9
trần trụi mà xót xa:

41