Page 51 - Tuổi Trẻ Hoàng Văn Thụ

đằng kia bƣớc ra, đi lũ lƣợt, đen xỉn, im lặng. Họ đem củi vào thị trấn bán. Ngƣời và củi vào

bóng hoàng hôn ủ dột, mệt nhọc. Trên bờ sông cạn trơ sỏi, trẻ con gầy teo, tắm không đùa cƣời;
còn ngƣời ra sông giặt một đống quần áo cũ mà chỉ ngâm xuống nƣớc rồi vỗ bộp bộp, không

buồn vò. Ngƣời kéo cá, ngƣời mò hến lúc lặn lúc thở, đông đúc chen nhau bên mép nƣớc. Giữa
dòng trôi một cành củi, cành củi hay xác chết lập lờ đấy, chẳng rõ. Những con quạ khoang cứ

loay hoay đuổi theo, tranh nhau xà xuống kêu ầm mặt sóng.
Dòng nƣớc mang những cảnh đau khổ này vẫn một con sông Kỳ Cùng đuổi theo mình đến

đây. Đấy là cảm tƣởng Long Châu buồn bã của hai ngƣời. Nhƣng Thụ lại nghĩ: “Thế ra ở đâu

ngƣời nghèo cũng khổ, ở đâu ngƣời nghèo cũng cần làm cách mệnh”. Và nói với Chi thế.
Hùng dẫn hai bạn vào thị trấn. Đến một phố có liền một dãy những gian nhà giống

nhau, cửa hàng máy khâu nhà Bùi ở đấy.

Vào nhà, không thấy ai. Ngày Tết mà nhà lạnh nhƣ không. Mảnh giấy hồng điều dán cửa
nhƣ mọi nhà trong phố cũng chẳng có. Hay Bùi đã dọn đi nơi khác rồi.

Giữa lúc ấy, Bùi tất tƣởi ở đâu về, mặt phờ phạc cau có buồn thiu. Thấy ba ngƣời, Bùi nói:
- Mất cái máy khâu rồi, chết rồi!

Bấy giờ Hùng mới để ý: chỗ cửa sổ vẫn đặt cái máy khâu Sanh-gie cũ đã gần tróc hết lƣợt
sơn đen, bây giờ chỗ ấy trống trơn nhƣ một lỗ hổng.

Mất cái máy khâu từ hôm áp Tết. Những ngày cuối năm, nhiều hàng quá. Nhiều hàng, phải

thức khuya làm. Đƣơng sức trai, ngủ say. Tuy Bùi đã cẩn thận nằm dốc ngƣợc ngƣời và gác cả
hai chân lên máy, thế mà kẻ trộm đã vào nhấc chân Bùi xuống, khuân máy đi lúc nào, đến sáng

ngày ra mới biết. Mất Tết đã đành, còn mọi mặt sinh sống hàng ngày, còn có khi giúp đỡ các anh
em đồng chí qua lại, tất cả đều trông vào một cái máy ấy! Bây giờ còn lo khốn đốn phải đền cái

máy thuê, lo khất nợ vải khách hàng - có ngƣời lại nghi cửa hàng làm liều, lập kế thế để ăn cắp
vải. Nhiều khách may quần áo đe gửi đơn kiện lên huyện, rồi doạ Bùi: “Hễ đi đâu ra khỏi trấn thì

lính bảo an đuổi theo chặt chân”. Họ phòng Bùi vỗ nợ hay cuỗm vải trốn đi. Làm thế nào bây

giờ? Lúng túng to rồi.
Cái khốn khố ấy lại lây ngay đến Thụ và Chi. Hùng cũng chỉ còn đủ tiền ăn đƣờng về Cao

Bằng.

Làm thế nào bây giờ? Trƣớc nhất, phải lo miếng ăn ngay. Hai ngƣời đi một lƣợt, qua các
phố, đến chợ, lại càng thấy Long Châu cũng nhƣ Đồng Đăng, nhƣ Kỳ Lừa - khác nhau có bên

Lạng Sơn thì thằng Tây hay khố xanh, khố đỏ bồng súng đứng canh im phắc, còn ở đây lính Tàu