Page 168 - Tuổi Trẻ Hoàng Văn Thụ

Trong xóm, trẻ con chăn trâu, gặp Thụ, đã thành thói quen, lần nào cũng đòi anh kể chuyện

và xin bài hát. Trên gò chăn trâu bò ngoài bãi ngô, hôm nào có Thụ ra cũng đều đông nhộn ngƣời
và trẻ chơi. Rồi đứa nào tóc dài thì ngồi xuống. Thụ loay hoay cạo đầu cắt tóc cho thật gọn,

không nhôm nhoam, không xát không chảy máu. Thanh niên cũng thích. Bờm đầu cho các cậu,
Thụ chỉ lấy kéo cắt, tanh tách một lúc mà đƣợc cái đầu khéo nhƣ vừa cắt hiệu thợ cạo ở phố ăn

chơi Đồng Mỏ.
Mà cũng hay, Thụ biết thật đủ chuyện. Làm bùa yểm, Thụ thuộc cả những bài mo cúng gà to

nhất. Thụ hát đƣợc những bài hát gốc then Cao Bằng ở Hoà An. Ngày cúng hái hoa ở nhà cô

then, Thụ uốn bàn tay xách cái tai đàn tính lên, khéo nhƣ cô then. Vừa bƣớc rung nhạc, miệng
hát theo tay đàn, bao nhiêu con gái tận xóm trong cũng đến - đàn khuya mới đốt đuốc về, mê

then đến nỗi quên sợ hổ.

Nhƣng Thụ bảo Thông: “Bây giờ bận. Còn phải làm cách mệnh đã, rồi mới chơi đƣợc”.
Trong xóm ai làm nhà, Thụ đến giúp. Ngày thƣợng lƣơng, Thụ biết dựng cái cột gỗ nghiến

lên, lấy bánh dầy bọc giấy xanh giấy đỏ quăng hai bên mái nhƣ các cụ từ đời trƣớc, ở Bắc Sơn
vẫn làm phép khi lễ dựng nóc nhƣ thế, trẻ con ra nhặt bánh cúng ăn lấy khƣớc.

Nhƣng Thụ bảo với anh em trong tổ cách mệnh: “Bây giờ chẳng mấy ai làm nổi cái nhà to
tát để ở. Anh em ta còn nghèo quá. Phải đuổi thằng Tây lấy lại mọi thứ thì bấy giờ mới làm nhà

ở yên đƣợc”.

Thụ chẳng nề hà việc gì, vác củi, gánh nƣớc, thối cơm, xay bột vắt bún, đun chảo lợn. Tết
tháng năm, Thụ làm bún sợi mƣớt, ngọt, nhƣ tục làm bún Tết ở Bắc Sơn.

Chẳng bao lâu, đã nhƣ ngƣời xóm Bò Tát.
Ngƣời xóm Bò Tát thật, bởi vì Thụ biết đi bẫy hổ. Năm nay rồi đói to, trời nắng cháy cả vụ

ngô. Lại thêm hổ quấy, cả xóm có vài con bò. Hổ về quật chết, dần mòn tha đi. Ngƣời làm nƣơng
mà mất bò thì nhƣ bị chặt tay, còn gì! Còn có hai ba con bê mới vực cày. Không dám thả chăn,

độc nhốt gầm sàn rồi ngày ngày đi cắt cỏ. Lại thêm công ngƣời khó nhọc nữa. Ngƣời xóm Bò

Tát chƣa qua tháng tám mà trông ai cũng gầy, mặt ai cũng xanh xám nhƣ mùa đông tới. Trời phá,
hổ phá, thế này thì đến phải bỏ đi nơi khác mất.

Thụ cũng áy náy không yên. Các bẫy đều đóng chốt cụp xuống cả. Có mấy con chó mồi đều

sợ hổ phát ốm chết hết. Ban ngày cho nó cơm ba bữa. Nhƣng đến chiều, con chó phải ra bẫy, đã
biết lệ, nó sợ trợn xanh mắt không sủa ra tiếng nữa. Sáng sớm ra, con chó đã chết trong đêm rồi.