Page 45 - Trang Phục Việt Nam

Triều đình thời Trần mấy lần qui định chế độ mũ áo cho các quan văn,
quan võ, còn đối với nhân dân, chỉ được biết là trừ phụ nữ không bị cấm,
còn không ai được mặc màu trắng. Ai mặc màu trắng là phạm pháp. Có
thể màu trắng là để dành riêng cho những người tôi tớ trong cung, tránh
sự lẫn lộn trong xã hội. Các màu xanh, đỏ, vàng, tía, cũng không dùng.
Ngoài ra, xuống chiếu cho quân dân không được mặc áo kiểu người
phương Bắc.
Đàn bà thường mặc áo bốn thân màu đen, trong lót vải trắng may viền
vào cổ áo, rộng khoảng 13cm. Cắt tóc để lại chừng 10cm rồi buộc túm lên
đỉnh đầu, xong uốn cong đuôi tóc và buộc lại lần nữa hình giống như cây
bút. Không để tóc mai, không búi tóc phía sau đầu, không đeo vòng
khuyên. Những người giàu cài trâm đồi mồi, còn thì cài trâm bằng xương
hoặc sừng, không dùng phấn sáp hay vàng ngọc gì cả.
Đàn ông thường cởi trần hoặc mặc áo tứ thân màu đen, cổ áo bằng the.
Đại đa số cạo trọc đầu (kể cả trẻ em). Có người chùm đầu bằng khăn lụa.
Ngày thường ở nhà, chỉ để đầu trần, khi tiếp khách hoặc ra đường mới
đội khăn. Đều đi đất, cũng có người đi dép da, nhưng khi vào cung vua thì
cởi ra.
Trong nhân dân vẫn phổ biến tục nhuộm răng đen và ăn trầu. Nơi chùa
chiền, nhà sư mặc kiểu áo gọi là áo lục thù.
Tục xăm mình thời Trần rất phổ biến, đạt đến trình độ nghệ thuật, và đã có
thợ chuyên vẽ hình.
Trong khi quân đội thời Trần đều thích lên cánh tay hai chữ “Sát Thát”, thì
nhân dân Đại Việt, nhiều người, dù là người đã có con cháu, cũng xăm lên
bụng những chữ “Nghĩa dĩ quyên khu, hình vu báo quốc” thể hiện tinh thần vì
việc nghĩa liều thân, báo đền ơn nước. Xăm mình, thích chữ vừa là truyền
thống, vừa là thi hành lời thề thiêng liêng, vừa thể hiện một tinh thần
thượng võ. Đồng thời, đó cũng là một hình thức trang điểm trên thân thể,
phản ánh quan niệm về cái đẹp của người đương thời.
Qua những cuộc chiến tranh xâm lược và với chính sách đồng hóa dã
man, chủ trương tiêu diệt văn hóa dân tộc ta, kẻ thù đã phá hủy biết bao
công trình kiến trúc, hội họa ở nước ta. Về hình thức trang phục của nhân