Page 26 - Trang Phục Việt Nam
P. 26
váy giả trang làm đàn bà, tham gia cuộc khởi nghĩa này.
Đầu thế kỷ thứ ba, đất nước ta bị nhà Ngô xâm chiếm. Năm 248 đã nổi
dậy cuộc khởi nghĩa của Bà Triệu Ẩu (Triệu Thị Trinh). Bà Triệu mặc áo vải
màu vàng, đi guốc, tóc cài trâm, cưỡi đầu voi, chỉ huy quân tướng đánh
giặc rất quyết liệt.
Nước ta trải qua hơn mười thế kỷ thuộc Bắc, sau chiến thắng Bạch
Đằng oanh liệt (938) Ngô Quyền đã xưng vương, lập thành một vương
quốc độc lập, là một việc có ý nghĩa to lớn. Rất tiếc là triều đại nhà Ngô
không tồn tại được lâu (Ngô Quyền mất năm 944) nên chưa làm được
nhiều việc. Dù vậy Ngô Vương cũng đã đặt ra các chức quan văn võ, qui
định các nghi lễ trong triều và đặc biệt đã qui định về màu sắc phẩm phục
[2]
quan lại các cấp …
Qua những bức tượng Ngô Quyền thờ ở một số nơi, ta thấy có những
khác biệt về trang phục của những tượng này: trên áo tượng thì mang bổ
[3]
tử (như tượng ở đình Hàng Kênh, Hải Phòng), tượng khác lại không.
Tuy nhiên tất cả đều cùng là một loại long bào, có trang trí rồng, cổ tròn, tay
thụng và đặc biệt đều cùng một loại mũ hai nấc, có hai cánh chuồn tròn,
hơi chếch lên và hướng về phía trước (những chi tiết này gợi ý cho biết có
thể tượng được tạc muộn hơn nhiều thế kỷ. Vì đến thời Hậu Lê mới thấy
nhắc đến những qui định về bổ tử, về kiểu mũ. Hoặc ngược lại, phải chăng
việc dùng bổ tử và việc thiết kế cánh chuồn đã có từ lâu nhưng đến thời Lê
mới cải tiến thêm).
Đến triều đại nhà Đinh (968-980), về trang phục, sử sách đời sau chỉ
nhắc đến một số ít hiện tượng như: (năm 974), quân lính “đều đội mũ chỏm
bằng, bốn bên hình vuông. Mũ làm bằng da, bốn cạnh khứu lại, trên hẹp
dưới rộng, gọi là mũ tứ phương bình đính”. Đã có áo giáp. Hoặc “Năm
Thái Bình thứ sáu (975) Đinh Tiên Hoàng định phẩm phục của các quan
văn võ”. Hoặc (năm 980) trong một bức thư của nhà Tống gửi cho triều
đình ta có nói tới việc nhân dân ta thời đó đều cắt tóc ngắn. Hoặc có nhắc
đến mũ của các đạo sĩ là màu vàng, áo của các nhà sư là màu thâm, các
quan được dùng ấn vàng thì thắt lưng dải tím, được dùng ấn bạc thì thắt
lưng dải xanh…
