Page 154 - Trần Huy Liệu Cõi Đời

Lạ nhỉ. Ngũ thập mà ta chưa “tri thiên mệnh”, còn muốn phiêu lưu là làm sao…

CHỈNH HUẤN

Liệu đi liên tục. Nhiệm vụ của ông giờ không phải là được góp phần quyết định những
sự kiện trọng đại của kháng chiến, mà chỉ là một nhà tuyên truyền cao cấp. Gặp gỡ các thổ

tù trên miền núi, củng cố cho họ niềm tin vào khối thống nhất dân tộc, để cùng đánh Pháp,

tiễu phỉ. Diễn thuyết trước học viên trường Lục quân. Tổ chức Đại hội Văn hóa kháng chiến.
Bận bịu, vất vả, di chuyển nhiều, khi có ngựa cưỡi, khi đi bộ, chạy máy bay bằng chết, Liệu

rất vất vả. Nhưng không khó chịu bằng cái cảm giác mình chỉ là một quả chuông leng keng,
cả tiếng đấy, ngồi nhiều “ghế” đấy nhưng do người khác “gõ”. Từ xưa, Liệu vẫn là người ở

những vị trí thách thức, chấp nhận các sức ép trực tiếp, chứ đâu phải loại “đi hàng thứ hai”,

tuy không đến nỗi khù khì yên ngủ nhưng vẫn là chỉ đâu đánh đấy Lắm khi ông cảm nhận
rằng sau lưng mình, hay trong đám đông đang nghe ông cao giọng kia có những lời bàn tán,

“xừ này lấy con dâu Việt gian nên không được dự bàn ở cấp cao nữa” , hay “ dân Quốc dân
đảng cũ ấy mà” … Ông biết việc mình đang làm có ích cho kháng chiến, nhưng nhiều cán bộ

dưới tầm ông cũng làm được nó. Ông có tự cao tự đại quá khi “tự đặt mình” trên họ không?

Phần chung bị tổn thương thì phần riêng trồi lên. Liệu ghi chép rất đều, dù hàng ngày

đi vài chục cây số. Nhật ký của ông đầy rẫy những sự kiện quốc tế, quan sát dọc đường, pha

phách giữa sổ công tác với việc riêng. Này, ven sông máng có mấy chiếc thuyền cháy. Này,
vợ chồng nhà bán quán cọc cạch lắm , vợ rất ưa nhìn, còn chồng quá còm róm. Này, những

khẩu hiệu, câu nói. Này, Tam Đảo trước kia đã có nhà bảy tầng… Ông có ý thức lắm , rằng

những ngày đương sống, những gì mình đang cảm thấy, thật có ý nghĩa với một người phải
lập ngôn, dù ý nghĩa thế nào ông chưa nhận ra.

17-3-1951
Vấn đề sống của gia đình đã trở nên nghiêm trọng khi có thêm 3 miệng ăn nữa. Giá gạo

ở đây hiện nay đã lên tới 3 vạn đồng một tạ. Các vật dụng đều cùng với nhân khẩu mà tăng

lên. Tất cả chỉ còn 1 trông vào việc tăng gia sản xuất ngoài số tiền phụ cấp Thường trực
Quốc hội của mình. T . (tức bà Tý) đã chỉ huy vỡ đất giồng thêm sắn và làm cỏ những vườn