Page 56 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam

TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BIỀN QUẢNG NAM - ĐÀ NẴNG

Lễ tang được thực hiện dưới sự chỉ dẫn của các bậc

cao niên, am hiểu lễ nghi. Các lễ thức của từng giai đoạn
dựa theo Thọ Mai gia Lễ, nhưng rút gọn hơn. Có các lễ
chính: mộc dục, nhập quan, thành phục, di quan, tạ mộ,
tiểu tường, mãn khó / lễ thượng ngọc cốt (bốc mộ, xếp xương
cốt ông vào trong quách, hòm. hoặc khạp), lễ thỉnh Ngọc
cốt (tức nghinh thỉnh xương ông vào lăng). Trong hệ thông
lễ thức này, có đôi lễ mà sự biểu hiện khác hẳn lễ tang

người. Đó là những nghi lễ sau đám tang và nghi thức của
lễ hết khó / thượng ngọc cốt.

Trước hết lễ vật cúng trong "lễ mở cửa mả", "lễ trừ
phục", "lễ tiểu tường" nhất thiết phải có cặp vịt, nếu không
có vịt sẽ thay thê bằng gà, song, dù gà hay vịt thì trong khi
khấn cúng, người ta đều cáo là dâng một cặp chim (có lẽ do
quan niệm cá voi là con trời, hoặc do liên tưởng từ câu tục
ngữ "chim tròi cá nước / âm dương đối đãi hoà hỢp chăng);
còn thòi gian cư tang, nếu tang người phải sau ba năm mới

làm lễ trừ phục, thì tang ông Xgư chỉ sau lễ ba ngày (mở
cửa mả), người đội khăn điều sẽ sắm một lễ mọn đến lăng
Ông cúng, xin cho cởi khăn thỉnh vào lăng thò.

Tất cả các lễ thức sau đám tang không phải chỉ mình
con trai thần Xam Hải thực hiện, mà bao giờ cũng phải có
đại diện cao nhất của ngư dân là hội chủ vạn, bởi dân biển
cho rằng, hồng phúc của Xgư ông không chỉ dành riêng
cho một người, và ông cũng thuộc trường hỢp "sinh vi

- s e