Page 172 - Tín Ngưỡng Cư Dân Ven Biển Quảng Nam
P. 172
TÍN NGƯỠNG Cư DÂN VEN BIỂN QUẢNG NAM • ĐÀ NẲNG
hoặc Nhà thờ chư phái tộc. Ví dụ, bia Cải cấu từ đường đặt
tại từ đường xã La Qua (Điện Bàn- Quảng Nam) đã ghi lại
việc trùng tu từ đường để thò các vị Tiên hiền của xã,
những người đầu tiên đến đất La Qua lập nghiệp [108,
tr.276].
Trên cơ sở kết hỢp tư liệu thành văn và tư liệu thực tê
ở các làng biển, chúng tôi nhận diện có hai trường hợp
được suy tôn là Tiền hiền ở Quảng Nam - Đà Nằng nói
chung và các làng biển nói riêng:
Trường hỢp thứ nhất. Tiền hiền là một cá nhãn thuộc
về một tộc họ. Về nguồn gốc, phần đông đều từ vùng Thanh
- Nghệ vào khai khẩn đất Quảng ở những thòi kỳ lịch sử
khác nhau. Lai lịch các vị này gắn với lịch sử mở cõi của
người Việt, chủ yếu từ thòi Lê Thánh Tông về sau. Hầu hết
đều xuất thân từ dân dã, chỉ có sô" ít là quan lại vâng mệnh
triều đình tổ chức đi khai hoang, như Tiền hiền các làng
Hoá Sơn (Tiền hiền họ Đặng), Thanh Khê (Tiền hiền họ
Hồ), Mỹ Khê (Tiền hiền họ Đàm), Thạc Gián (Tiền hiền họ
Huỳnh), Nam ô (Tiền hiền họ Đinh), Nam Thọ (Tiển hiền
họ Trương, sau này thêm họ Nguyễn), Tam Hải (Tiền hiền
họ Nguyễn), Kỳ Phú (Tiền hiền họ Nguyễn)... Việc công
nhận và suy tôn một cá nhân làm Tiền hiền chủ yếu do
dân làng xuất phát từ đạo lý biết ơn.
Hầu hết Tiền hiền là nam giới và là người Việt. Cá biệt
có làng An Hải (Đà Nắng), Tiền hiền là một phụ nữ, tên là
- 1 V 2 -