Page 157 - Thắm Dò Vũ Trụ
P. 157
Giẩ thuyết vụ nổ vũ trụ giải thích
về sự hình thành vũ trụ như thế nào?
Nhân loại luôn không ngừng tự hỏi mình: chúng ta từ đâu đến?
Nhũng câu hỏi này luôn theo sát tiến trình của nền vàn minh nhân loại.
Thuyết tiến hóa của Đác-Uyn đã giải đáp được nguồn gốc của loài ngưòi
nhưng nguồn gốc của vũ trụ thì cho đến ngày nay vẫn còn là câu hỏi có
nhiều tranh cãi. Trước măt lí thuyết về vụ nổ vũ trụ của Gamov đưa ra
năm 1946 được rủìiều nhà thiên văn học tán đồng nhất, thuyết này cho
rằng một vụ nổ vũ trụ lớn đã sinh ra vũ trụ của chúng ta ngày hôm nay.
Chúng ta đang sống trong một thế giói thần bí, thế giói thần bí ấy
chính là vũ trụ. Chúng ta có thể đo đạc, phân tích có thể quan sát thậm
chí khai phá vũ trụ nhưng vũ trụ là gì, được ra đòi lúc nào do động lực
nào sinh ra và nó sẽ kết thúc ra sao thì dường như chỉ có thể dựa vào
cách giải thích về vụ nổ vũ trụ (vụ nổ Big Bang). Vũ trụ đã được phun ra
từ một sự kiện kì dị có năng lượng cực lớn cùng vói toàn bộ không gian
và toàn bộ vật chất. Nhiệt độ của vũ trụ ỏ thòi điểm 10-43 giây sau Big
Bang ưóc tính cỡ 1032 độ K, tức là nóng gấp 10 triệu tỉ tỉ lần vùng tâm
Mặt tròi. Theo thòi gian, vũ trụ giãn nở to ra và lạnh đi. Nhờ đó, khối
plasma nguyên thủy nóng bỏng và ban đầu là đồng tính của vũ trụ bắt
đầu xuất hiện những nhiễu động và các cục vón. Chừng một phần trăm
ngàn giây sau Big Bang, tất cả đã đủ lạnh (khoảng 10 ngàn tỉ độ K, tức là
nóng hon phần lõi của Mặt tròi cỡ một triệu lần) để cho các quark cụm lại
thành từng nhóm ba hạt một để tạo nên các proton và notron. Chừng
một phần trăm giây sau đó, các điều kiện đã trở nên tối ưu để cho hạt
nhàn của một số nguyên tố nhẹ nhất trong bảng tuần hoàn các nguyên tô
bắt đầu hình thành từ khối plasma đang lạnh dần của các hạt. Khoảng ba
phút tiếp sau, khi vũ trụ đã lạnh xuống còn khoảng một tỉ độ, thì các hạt
nhân đã xuất hiện chủ yếu là hạt nhân hiđrô và hêli cùng vói một lượng
nhỏ đơteri (hiđrô "nặng") và liti. Thòi kì này được gọi là thòi kì tổng họp
hạt nhân nguyên thủy.
157