Page 137 - Tâm Lý Và Sinh Lý

nghiệm không thể chối cãi được tiến hành trên tháp nghiêng Pisa lật đổ
quan điểm của Aristote. Những dũng sĩ trên mặt trận khoa học đó cung
cấp cho chúng ta một bài học quý giá: có dám tkn tòi cái mói thì mói có cái
gan đổi mói. Độc lập suy nghĩ, dám tìm cái mói - đó là những nhân tố
quan trọng không thể thiếu của hoạt động tư duy sáng tạo.
Một đặc điểm quan trọng khác của tư duy
sáng tạo là tính khuếch tán, tức là xuất phát từ
một điểm, diện bức xạ của tư duy rất rộng.
Chẳng hạn, hãy kể ra những vật hình tròn. Nói
chung khi kể, người bình thường giói hạn bởi
những vật dụng trong sinh hoạt hàng ngày như
bát, đĩa, cốc, chén, chai, lọ, bình, ống, nồi, xoong,
thùng, chậu... nhưng ngưòi có trình độ tư duy
sáng tạo tưong đối cao không những kể những
đồ dùng hình tròn, lừnh cầu, mà còn kể cả bánh
xe ô tô, vòng quanh cánh quạt máy bay, các khí quan của cơ thể người,
trứng động vật, hạt cây; lón thì như Trái đất, mặt trăng và mặt tròi, nhỏ thì
như tế bào, nguyên tử và điện tử... Các bạn thấy đấy, tư duy của họ khuếch
tán rộng đến mức độ nào. Mức độ khuếch tán của tư duy có thể xem là một
trong những tiêu chuẩn đánh giá trình độ tư duy sáng tạo cao hay thấp,
chính vì vậy có người đã gọi tư duy sáng tạo là "tư duy khuếch tán".
Tư duy sáng tạo còn có một đặc tính nữa là túah độc đáo, tức là khi
suy nghĩ vấn đề thường không rập khuôn theo những quy tắc hoặc
những tri thức thông thường, biết giải quyết vấn đề một cách liiứi hoạt và
ứng biến. Chẳng hạn, có một ngưòi đi mua trứng nhưng lại quên không
mang túi xách, trong tay lúc bấy giờ chỉ có mỗi chiếc ô. Nếu ngưòi đó có
tư duy độc đáo, biết mở và lật ngược ô, như thế chẳng trở thành một cái
"giỏ xách" độc đáo đó sao? Bây giờ vấn đề đựng trứng mang về chẳng
còn gì phải băn khoăn suy nghĩ... Tính độc đáo của tư duy đòi hỏi chúng
ta khi suy nghĩ phải cố hết sức thoát khỏi những khuôn sáo suy nghĩ cũ
kỹ, biết xem xét vấn đề từ cách nhìn mói mẻ. Bây giờ các bạn hãy xem xét
bài toán sau đây: có 4 que diêm, hãy sắp xếp thế nào để được 5 hình
vuông cả thảy (Xem đáp án ở cuối bài).
Ngoài những điểm trình bày trên, muốn cho tư duy của mình mang
từủi sáng tạo, còn cần phải có tinh thần nhẫn nại, cần cù, xả thân vì công
việc. Cố nhiên tứih sáng tạo của tư duy đưọc xây dựng trên mặt bằng trí

k 137 >