Page 64 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

... trong lich sứ V iê tĩỉa m 65

(•)
TRẠNG NGUYÊN LÝ ĐẠO TẢI

Thời Trần là giai đoạn thịnh đạt của Phật giáo việt
Nam. Kế tiếp những thành tựu của đời Lý, với tinh thần
độc lập tự chủ, với hào khí Đông A, Trần Nhản Tông đã
có ý định xáy dựng một nền Phật học giàu bản sắc dân
tộc cho đất nước. Ông trở thành vỊ Tổ thứ nhất Thiền
phái Trúc Lâm Yên Tử, người kế vỊ ông là Pháp Loa,
một nhà tu hành thuần thành. Dưới thời hal vị Tổ này,
Phật giáo Việt Nam cực thịnh, đã hình thành những
trung tám khác đời Lý: chùa Báo Án, hệ thống chùa
Yên Tử, và Quỳnh Lâm với chùa cùng Thiền viện.
Quỳnh Lâm đá thực sự trở thành một trung tâm văn
hóa Phật giáo hấp dẫn:
Quỳnh Lâm khánh đá chuông đồng
Muốn chơi thì trả của chồng mà chơi
(Ca dao)

Huyền Quang, vị Tổ thứ ba “nối đèn” từ sự hưng
thịnh đó. song dường như cũng từ thời ông. Phật giáo
Việt Nam bước váo thời kỳ suy thoái, dần dần phải
nhường bước cho Nho giáo. Điều đó lỗi tạt Huyền Quang
hay tạl thời thế? Đó là vấn đề lớn mà trong bàl viết này
không đủ sức bàn, ở đày chỉ xin khảo sát Huyền Quang
với tư cách một tác gia, một tht si mà thôi.
Là vị tổ thứ ba của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử,

(•) Theo bài Huycn Quang và nhừin’ trang đời nhiều huyền thoại,
những vằn thơ nhiều hàm nghĩa trong www.bacninh.gov.vn/