Page 62 - Những Trạng Nguyên Đặc Biệt Trong Lịch Sử Việt Nam

... trong lick sử V iit N a m 63

phục tự nguyện tuân theo chứ không cần phải ép buộc.
Vì dân chúng đã tin tưởng và khâm phục vào hệ thống
luật pháp đó nên họ sẽ cố gắng ữánh những điều luật
pháp không cho phép. Còn nếu như họ vô tình phạm
phải thì họ sẽ tự nguyện chịu hình phạt theo luật định
mà không có lời oán thán, trách móc hay tìm cách trốn
trémh. Nếu có một hệ thống luật pháp như thế thì các
thời đại sẽ không cần nhiều đến những vị quan cai trị.
Đại Minh bỗng đứng dậy ôm lấy vai bạn:
- Cậu nói còn hay hơn cả những điều tớ nghĩ.

Thầy đồ gật gù:
- Con nói còn chưa đủ, nhưng đó chính là lý tưởng
của một nền luật pháp tốt và vì dân.
Mãl sau này, Bạch Liêu mới biết Đạl Minh là con
của quan tuần phủ. Được sự giúp đỡ của Đại Minh,
Bạch Liêu có thể tự do vào kho sách của phủ bất cứ
lúc nào. Muốn đọc cuốn sách nào cậu cũng có thể
mượn mang về. Từ khỉ lên phủ, thầy Hoàng Nghĩa ít
khi ở lại phủ mà cứ phải đi khắp nơi. Thế cho nên đọc
sách có điều ^ không hiểu, Bạch Liêu lại mang đến
hỏi Đại Minh. Cậu bạn đã đọc hết những cuốn sách đó
và từng được tliầy đồ giảng qua nên hiểu được. Do
chăm chỉ đọc sách, dần dần Bạch Liêu đã cùng với Đại
Minh đứng đầu lớp học. Mỗi khi thầy đồ có việc, thầy
lại cử một trong hai cậu đọc sách rồí giải nghĩa cho cả
lớp nghe.
Bạch Liêu và Đại Minh cùng vượt qua kỳ thỉ Hương
và thỉ Đình. Lúc này, con đường công danh đã rỏ rệt.
Thầy Hoàng Nghĩa biết được rằng cậu học trò ciíng của
mình chắc chắn sẽ ra làm quan nên ông thường