Page 114 - Những Nền Văn Hoá Cổ Đại Trên Lẫnh Thổ Việt Nam
P. 114
- .............Những nền văn haá cố trên ỉành thố Việt Nam 115
VĂN HOÁ GÒ MUN (1.000 - 600 TCN)
Phân bố trên cùng địa bàn vói văn hoá Phùng Nguyên và
văn hoá Đồng Đậu trước đó, trong các tỉnh Vĩnh Phúc, Phú
Thọ, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Tây và thành phố Hà Nội. Chủ
nhân văn hoá Gò Mun là cư dân nông nghiệp. Công cụ và vũ
khí bằng đồng khá đa dạng, gồm rìu, liềm, dao, giáo, lao, mũi
tên, v.v. Đồng cũng được dùng làm chuông, vòng tay, khuyên
tai, trâm cài và tượng động vật. Đồ gốm có độ nung cao. Phổ
biến nhất là các loại bình, nồi có miệng loe gẫy và trang trí
hoa văn khắc vạch phía trong miệng. Văn hoá Gò Mun phát
triển lên từ văn hoá Đồng Đậu và tồn tại trước văn hoá Đông
Son, trong khoảng thế kỷ XI đến thế kỷ VII tr.CN.
Văn hóa Gò Mun thuộc cuối thời kỳ đồ đồng. Nền văn hóa
này được đặt theo tên của địa điểm mà vào năm 1961, các nhà
khảo cổ học đã khai quật đưọ€ nhiều di chỉ của nền văn hóa
này, Gò Mun, xã Tứ Xã, huyện Phong Châu, tỉnh Phú Thọ.
Văn hóa Gò Mun được nhìn nhận như là nền văn hóa
tiền văn hóa Đông Sơn. Thời kỳ này, người Việt cổ đã có
những chuyển biến rõ rệt về một xã hội phúc tạp và giàu có,
thúc đẩy việc ra đời nhà nước sơ khai của người Việt.
Khám phá
Rời Đồng Đậu và các di chỉ đồng dạng, chúng ta hãy đi
thăm Gò Mun cùng với hơn 10 địa điểm khảo .cổ khác thuộc giai
đoạn văn hóa Gò Mun được phân bố trên một địa bàn về cơ bản
phù họp với địa bàn các địa điểm thuộc những giai đoạn trước.
Đó là Bãi Dưới, Vinh Quang, Đình Tràng, Đồng Lâm, Nội Gầm...
thuộc các tinh Vĩnh Phúc, Hà Tây, Bắc Ninh, Hà Nội.