Page 111 - Những Nền Văn Hoá Cổ Đại Trên Lẫnh Thổ Việt Nam

112 Tủ sách 'Việt Nam ■ đất nưức, con nguàỉ'..

Với Đền Đồi, đây là lần đầu tiên trên đất Nghệ An phát
hiện được một di tích mà đồ đá cũng như đồ gốm về mặt chất
liệu, kỹ thuật chế tác cũng như kiểu dáng và hoa văn có nhiều
nét tưong đồng với văn hóa Phùng Nguyên trên lưu vực sông
Hồng và di tích cồn Chân Tiên trên lưu vực sông Mã. Điều này
phản ảnh mối liên hệ văn hóa giũa ba lưu vực sông Hồng,
sông Mã và sông Cả từ buổi đầu thời đại đồng thau cách ngày
nay khoảng 3.500 - 4.000 năm.

Trước đây di tích Đền Đồi thường được xếp vào loại hình
Thạch Lạc của văn hóa Bàu Tró thuộc hậu kỳ thời đại đá mới.
Bộ suu tập đồ đá và đồ gốm trong mùa khai quật năm 1983
cho phép chúng ta tách di tích Đền Đồi ra khỏi loại hình Thạch
Lạc mà hình thành một nhóm di tích riêng thuộc sơ kỳ thời đại
đồng thau trên đất Nghệ An.
Trong văn hóa Bàu Tró, trên đất Quảng Bình cũng đã phát
hiện được di tích Cồn Nền, bên cạnh đồ gốm và đồ đá mang
phong cách Bàu Tró cũng đã xuất hiện một số yếu tố văn hóa
sơ kỳ đồng thau như rìu bôn đá mài toàn thân kích thước nhỏ,
mặt cắt ngang hình chữ nhật, vòng tay đá, hạt chuỗi đá, v.v.
cùng loại gốm tương đối mịn trang trí văn khắc vạch kết họp
chấm giải tạo thành những đồ án phong phú. Rõ ràng di tích
Cồn Nền có cùng tích chất như di tích Đền Đồi và thuộc phạm
trù sơ kỳ thời đại đồng thau.

Trong khảo cổ học, việc xác định thời đại và niên đại cho
nhũTig di tích nằm ờ giai đoạn có tính chất bàn lể là không dễ
dàng, luôn luôn là đề tài thảo luận cùa các nhà khảo cổ học. Di
tích Đền Đồi là nằm trong số đó.
Từ di tích Đền Đồi đối chiếu với những di tích sơ kỳ thời
đại đồng thau dã biết ớ trung du đồng bằng Bắc Bộ qua lưu