Page 188 - Những Công Chúa Nổi Tiếng Của Các Triều Đại Việt Nam
P. 188
Những C óng chúa n ố i tiếng của các Triều đại Việt Nam 1 89
mây phủ / xương chất sa trường bóng nguyệt soi..."
(Bản dịch của Lê Thước).
Đánh giá tổng quát về sự nghiệp thơ của Mai Am,
nhà thơ Liíơng An viết: ”... thơ Mai Am trước hết là thơ
một phụ nữ khưê các, hơn thế, một bà chúa sống giữa
một giai đoạn lịch sỉf mà xã hội đang trải qua những
biến động rất lớn, đất nước đang từ tự chủ trở thành lệ
thuộc, là thơ của một con người giàu tình cảm, dễ xúc
động, lại gặp nhiều bất nghi trong cuộc sống riêng tư.
Với thơ của một ngiíời như thế, vấn đề lớn nhất không
phải là chuyện đề tài, mà là bao nhiêu điều bắt ta phải
suy nghĩ, tìm hiểu, thông cảm, thậm chí cả trằn trọc và
tin yêu nữa.”
Dù sao giá trị chủ yếu thơ Mai Am vẫn là nghệ
thuật sử dụng ngôn từ và tình cảm tinh tế, nhân hậu
của tác giả trước thiên nhiên, trước cuộc đời. Tác
phẩm của bà đều vict bằng chữ Hán. với khá nhiều
điển tích, nên thật khó chuyển tải những điều đó đến
đông đảo bạn đọc hôm nay - các bản dịch, nhất lấ dịch
thơ, công phu mấy cũng không thể diễn tả hết được tài
nghệ và vẻ đẹp của nguyên bản. Vì thế, chỉ xin trích
thêm vài câu có thể cảm nhận được vẻ đẹp tinh tế thơ
Mai Am một cách dễ dàng:
"Gió đông chẳng biết cầm xuân lại / Còn thổi hoa
bay tiễn khách đi..." (Bài “Mộ xuân tống biệt”)
Chúng ta đã biết bà lấy chồng làng Nguyệt Biều,
đối diện bên kia sông Hương là chùa Thiên Mụ. Ca dao
đã có câu: "Tiếng chuông Thiên Mụ canh gà Thọ
Xiíơng”. Cũng cảnh ấy, nhiíng trong bài "Tiếng chuông”
của Mai Am chất chứa bao nỗi niềm:
